Hukuk sistemimiz içerisinde yer alan maddi tazminat türlerinden biri olan “Destekten yoksun kalma tazminatı” oldukça merak edilen hukuki konular arasında yer alıyor. Bu yazımızda, hayatını kaybeden bir kişinin yaşarken destek sağladığı kişilerin, bazı koşullar altında isteyebileceği bir maddi tazminat davası çeşidi olan destekten yoksun kalma tazminatı hakkındaki detayları sizler için bir araya getirdik…
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Nedir? Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Şartları
Destekten yoksun kalma tazminatı, en basit tanımı ile ölenin yaşarken destek verdiği kişilerin hayatlarına aynı şekilde devam edebilmeleri, ekonomik ve sosyal yaşamlarını aynı düzeyde sürdürebilmelerinin sağlanması amacı ile ortaya çıkan bir tazminat türüdür.
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davasını Kim Açabilir? Evli Kızın Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Açabilmesi Mümkün mü?
Esas itibariyle maddi bir tazminat türü olan destekten yoksun kalma tazminatı konusuna ilişkin istemde bulunabilmek için öncelikli koşul, hayatını kaybeden kişiden yaşarken destek alınmasıdır. Bu anlamda, yaşarken herhangi bir destek alınmayan kişinin, ölümü nedeni ile maddi bir tazminat talep etmekte mümkün olmayacaktır.
Yani bir diğer ifade ile ölenden yaşarken maddi anlamda destek gören herkes, bu tazminat davasını açabilir. Ölenin eşi, çocukları, anne – babası, teyzesi, halası gibi yakınları ve akrabaları bu davayı açabileceği gibi ölenle hiçbir akrabalık ilişkisi bulunmasa da kendisinden destek gören bir arkadaşı da bu davayı açabilir. Destekten yoksun kalma tazminatı şartları ancak şekilde alınabilecektir.
1- Destek Karinesi Nedir? Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Kimden İstenir?
Destekten yoksun kalma tazminatı kimden istenir? Destekten yoksun kalma tazminatı davasında, ölen kişiden yaşarken destek alındığının ispatlanması gerekir. Ancak bazı kişilerin ise, yaşarken birbirine destekte bulundukları konusunda bir hukuki karine bulunur. Bu kapsamda Yargıtay içtihatları ile belirlendiği üzere eş, anne-baba ve çocukların birbirlerine destek oldukları karine olarak kabul edilir.
Bu karine kapsamında eş, anne-baba ya da çocukların açtıkları destekten yoksun kalma tazminatı davasında, ayrıca ölenden destek gördüklerini ispatlama yükümlülükleri bulunmaz. Ancak, bu durumda dahi karşı taraf yani davalı, bu karinenin aksini (ölenin yaşarken destek sağlamadığını) delilleri ile ispatlayabilir. Bu şekilde bir ispat ile destekten yoksun kalma tazminatı ödemekten de kurtulabilir.
Destek kavramı içerisinde maddi olarak sunulan destek yanında bedenen sağlanan desteğinde bulunduğu kabul edilir. Örneğin, ev işlerini yapan bir ev kadınının iş kazası, doktor hatası, trafik kazası gibi haksız bir fiil nedeni ile ölümü durumunda geride kalan eşi ve çocukları destekten kalma tazminatı talep edebilirler.
2- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Kapsamında İstenebilecekler Nelerdir? Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Neye Göre Hesaplanır?
Destekten yoksun kalma tazminatı, esas itibariyle bir maddi tazminat çeşididir. Bu dava kapsamında zarar gören kişi, uğradığı zararı ve de zarar verenin kusurunu ispat etmelidir.
Eğer zarar tam olarak tespit edilemezse, hakim olaya ilişkin tüm hususları birlikte değerlendirerek hakkaniyete uygun bir tazminatı belirler. Bu zararın ortaya çıkmasında ya da artmasında zarar görenin de kusurlu davranışı bulunuyorsa, tazminat miktarında indirime gidilir.
Destekten yoksun kalma tazminatı kapsamında, istenebilecek maddi zararlar ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 53. Maddesinde belirlenmiştir. Buna göre destekten yoksun kalma tazminatı hesaplama şu konuları kapsar;
* Cenaze giderleri,
* Ölüm hemen gerçekleşmemiş ise tedavi giderleriyle birlikte çalışma gücünün azalmasından veya yitirilmesinden kaynaklanan kayıplar,
* Ölen kişinin desteğinden yoksun kalanların bu sebeple uğradıkları (ölenin çalışma hayatı boyunca kendilerine sağlayacağı destek) kayıplar bu davakapsamında talep edilebilir.
Yine destekten yoksun kalma tazminatı davası ile birlikte ayrıca manevi tazminat davası da açılabilir.
3- Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Davasında Zamanaşımı
Destekten yoksun kalma tazminatı davalarında zamanaşımı süresi ise, Türk Borçlar Kanunu madde 72 düzenlemesi uyarınca zararın ve de tazminat yükümlüsünün öğrenilmesi tarihinden itibaren iki yıldır.
[embed]https://www.youtube.com/watch?v=ZNUFiwrBZLs[/embed]
Destekten yoksun kalma tazminatı zamanaşımı söz konusu olduğunda herhangi bir yaptırım uygulanması mümkündür. Zarar ya da tazminat yükümlüsü sonradan öğrenilse dahi, tazminat istemi her halde fiilin işlenmesinden itibaren on yıl geçmesi ile zamanaşımına uğrar. Nişanın bozulması sonrası maddi tazminat açılabilir mi bilgi almak için yazımıza göz atabilirsiniz.