Dünya üzerinde uzay ile ilgili çalışmaların ana amaçlarından birini de yaşanabilir başka bir gezegen bulabilmek ütopyası oluşturur. Bu çalışmalar kapsamında sonsuz uzay boşluğu içerisinde yeni ve farklı birçok gezegen keşfedilirken, bunlardan bazıları umut vaat ediyor. Ancak yapılan keşiflerin genel çoğunluğu tutarsız ve değişken koşullar barındıran ve yaşam imkanı bulunmayan gezegenler oluşturuyor.
İçindekiler
Yaşam Umudu Su ve Isı Kaynağı
Yaşamın temel kaynağı olan sıvı yani su bulunabilme ve güneş benzeri yıldızlardan alınan ışın enerjisi miktarı, hayat koşullarının da esasını oluşturur. Dünya benzeri biyosfer yani canlı küre alanı oluşumunda da bu kaynakların varlığı önem taşır. (Biyosfer; canlı organizmaların yaşam sürebileceği kara, su ve hava tabakalarını da kapsayan 16 ile 20 km kalınlığında bulunan tabakaya verilen isimdir)
Bu yazımızda dünya benzeri bazı koşullar taşıyan etkileyici ve umut vaat eden dünya dışı bazı gezegenler hakkında daha çok bilgiler vereceğiz. İşte, çoğunluğu ‘ Gezegen Avcısı’ olarak bilinen ve tahmini görev süresini bitirmesine karşın çalışmasını sürdüren Kepler Teleskobu verileri ile tespit edilen Dünya benzeri bu etkileyici gezegenler;
Dünya Benzeri Gezegenler
Kepler -186f Gezegeni
https://www.youtube.com/watch?v=wAbReEqjoSk
Kepler-186f gezegeni bilim insanları ve astronomlar açısından dönüm noktası niteliğine sahip bir buluş olarak kabul edilir. Dünyaya çok benzeyen bu gezegenin uzaklığı 500 ışık yılı mesafededir. Yaşanabilir koşullar taşıdığına dair büyük umutlar bulunan gezegenin çapı Dünya çapının 1,1 katıdır. Yani hemen hemen Dünya ile benzer boyutlardadır. Yörüngesel periyodunu 130 günde tamamlayan gezegende bir yıl 130 dünya gününe denk gelir. Kızıl Cüce yörüngesinde 2014 yılında keşfi yapılan gezegenin uzaklığı sebebi ile atmosferini şu an için inceleme imkanı bulunmuyor.
Proxima Centauri b Gezegeni
https://www.youtube.com/watch?v=xZCc6Q47qro
Güneş’e en yakın yıldız Proxima Centauri yörüngesinde yer alan gezegen 4,2 ışık yılı uzaklığında olmasına karşın sahip olduğu doppler etkisi ( Dünya’ya uzaklaşma ve yaklaşma) yanında, bağlı olduğu yıldızın aktif olması ve yıldız patlamaları nedeni ile tam görünür hale getirilememiştir. Elde edilen sinyal bilgileri ile bu gezegenin Dünya’dan yaklaşık 1,3 kat büyük olabileceği belirtiliyor.
Kepler-438b Gezegeni
Kepler-438b gezegeni, Dünya’dan 470 ışık yılı uzaklıkta bulunan bu gezegen Cüce Kırmızı diye tabir edilen yıldızın etrafında dönüyor. Dünyanın 1,4 katı büyüklüğe sahip gezegen bir yılını 35 gün içerisinde tamamlar. Dünya benzeşim endeksi içerisinde en yüksek orana (0,88) bu gezegen sahip olsa da bilim insanları gezegenin yörüngesinde bulunduğu yıldızın patlamaya hazır olduğunu ve Güneş’ten yaklaşık 10 kat fazla yakıcı alev püskürttüğünü ve bununda zamanla gezegenin atmosferini aşındıracağını belirtmektedirler.
Kepler-22b Gezegeni
https://www.youtube.com/watch?v=t5dNBLj3TV8
Kepler-22b gezegeni, Kepler uzay teleskopu ile 2011 yılında keşfedilen, güneş sistemi dışındaki yaşam için uygun bir gezengensel konumda olduğu belirtilen ilk gezegen olma unvanına sahiptir. Dünya’dan 2,4 kat büyük olan gezegen de bir yıl 290 dünya günü uzunluğundadır. Ortalama yüzey sıcaklığının 22 santigrat derece olduğu gezegenin yörüngesinde bulunduğu yıldızda Güneş’e benzer. Dünyadan 600 ışık yılı uzaklığa sahip olduğu için detaylı araştırma imkanı şu an için bulunmuyor.
Gliese 667 Cc Gezegeni
https://www.youtube.com/watch?v=3KIVfS0TrlMGliese 667 Cc gezegeni, Dünya’dan 1,5 kat büyük olmasına rağmen kütlesi Dünya’nın yaklaşık 4 katı olan gezegen, yörüngesinde bulunduğu yıldıza çok yakın olmasına karşın yıldızın küçük olması nedeni ile yaşamsal koşullar barındırabilecek bir gezegen olarak düşünülüyor. Bu gezegen Dünya’dan yaklaşık 23 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor.
GLİESE 832 c Gezegeni
Dünyadan yaklaşık 5 kat daha büyük olan gezegen 16 ışık yılı uzaklığındadır. Yörüngesi etrafında dönüşünü 36 günde tamamlayan gezegende yer çekiminin fazlalığı insanlar açısından ana problemlerden biri olarak görülüyor. Ayrıca ortalama sıcaklığın -20 derecelerde olacağı da yapılan hesaplamalar sonucu tespit edilmiştir.
KOI-172.02 Gezegeni
https://www.youtube.com/watch?v=MoRIkCRu1O4KOI-172.02 gezegeni süper Dünya adayı bir gezegen olarak görülüyor. Dünya’nın 1.5 katı büyüklüğü ile bu gezegen Güneş’e benzer bir yıldız etrafında, yaşanılabilir bölgede dönmektedir. Bir yılın yaklaşık 242 dünya günü uzunlukta olduğu gezegen Kuğu takım yıldızı içerisinde bulunuyor.
The TRAPPIST-1 Gezegenleri
https://www.youtube.com/watch?v=lQdmERWzdeQ
Trappist-1 gezegenleri olarak geçen üç adet gezegenin oldukça soğuk olan Trappist-1 etrafında döndüğüne dair bulgular elde edilmiştir. Bu gezegenlerin Dünya ile Venüs benzeri yapı, büyüklük ve sıcaklıkta oldukları da tahmin ediliyor. Bu gezegenler Dünya’ya yaklaşık 40 ışık yılı uzaklıkta bulunuyorlar.
OGLE-2013-BLG-0341LBb Gezegeni
Oldukça uzun bir isme sahip olan gezegen, ikili yıldız sistemi içerisinde yaklaşık Dünya İle Güneş arasında bulunan mesafede iki yıldız etrafında dönmektedir. 2013 yılında keşfedilen ve Dünya’nın iki katı büyüklüğündeki gezegende, yıldızların soluk olması yaşam olma umutlarını çok azaltıyor. Söz konusu gezegen Dünya’dan 3000 ışık yılı uzaklıkta Yay takımyıldızında bulunuyor.
Kepler-442b Gezegeni
Dünya’dan yaklaşık 1100 ışık yılı uzaklıkta yer alan Kepler -442b gezegeni, Kepler -438b gezegeni gibi güneşten daha soğuk ve küçük olan cüce kırmızı yıldızın yörüngesinde dönüyor. Dünyadan yaklaşık olarak 1.34 kat daha büyük bu gezegende su ve toprak bulunabileceği ve yaşamsal koşullar olabileceği düşünülüyor. Gezegende bir yıl yaklaşık 112 dünya gününde tamamlanıyor.
KEPLER-62E Gezegeni
Dünyadan yaklaşık olarak %60 daha büyük olan bu gezegen çevresinde döndüğü Güneş’ten daha büyük, yaşlı ve solgun yıldızın yaşam alanı olabilecek bölgesinde bulunuyor. Yörüngesini yaklaşık olarak 122 dünya gününde tamamlayan gezegen 1200 ışık yılı uzaklıkta yar alan Çalgı yani Lyra takımyıldızında bulunuyor.
KEPLER-296f Gezegeni
Dünyadan yaklaşık 1,75 oranında büyük olan gezegende sıvı halde su bulunabilme ihtimali bulunuyor. Gezegen, yörüngesinde bulunduğu yıldızın etrafındaki dönüşünü 63 dünya gününde tamamlıyor.
Uzaya fırlatılışı bir çok kez ertelenen ve son olarak 31 Mart 2021 yılında uzaya gönderileceği açıklanan James Webb uzay teleskopu ile dünya benzeri başka gezegenlerin keşfi ile daha önce keşfedilen bu gezegenler hakkında daha somut bilgilerin de elde edilebileceği tahmin ediliyor.
Ancak oldukça yavaş şekilde gerçekleşen bu gelişmeler yaşanabilir gezegenimiz Dünya’ nın değerini daha iyi bilmeyi ve onu gelecek nesillere yaşanabilir şekilde bırakmanın da önemini tüm insanlığa hatırlatıyor.
Koronavirüsün etkin olduğu bu günlerde başka bir gezegen arayanlar kuşkusuz vardır :) Gezegenler hakkında daha fazla bilgi almak için ilgili videolara bakabilirsiniz ya da Youtube sosyal medya sayfanıza giriş yapıp oradan da gezegen olarak dünya haricinde dünya benzeri gezegenleri, dünyanın kaç bin yıl önce kurulduğunu ya da bu güne kadar dünyanın nasıl geldiğini ve bunlar gibi konularla ilgili videoları izleyebilirsiniz.
