Sinema filmlerinin çekilmeye başlanması 19. yüzyılın sonlarına dayanıyor ve o zamandan beri dünya çapında binlerce film çekildi. Tabii ki, ilk filmlerin çoğu, basıldıkları malzemenin kırılganlığı nedeniyle kaybedilmiştir. Yüzlerce film yıllar içinde kaybedildiğinden, bu liste şimdiye kadar yapılmış en kayda değer, kısmen kaybedilen ve yeniden keşfedilen filmlerden bazılarını içermektedir. Bu listedeki tüm filmler nadirdir, çünkü artık yoklar veya yalnızca tek orijinal kopyaları bulunuyor.
10. Frankenstein (1910)
Bu listedeki filmlerin birçoğu gibi Frankenstein da yakın tarihe kadar kaybolmuş sayıldı. 1950’lerin başında, bu filmin bir baskısı, Frankenstein’ın nadir olduğunu anlamayan bir Wisconsin film koleksiyoncusu olan Alois F. Dettlaff tarafından satın alındı. Filmin varlığı 1970’lerin ortasına kadar belli değildi. Dettlaff 35 mm’lik bir kopyaya sahipti. Yakın tarihte film 1000 adet olarak DVD formatında yayınladı. 15 Kasım 2018’de, Kongre Kütüphanesi, Frankenstein’ın (1910) restorasyonunu tamamladı ve YouTube üzerinden insanlarla paylaştı.
9. Sherlock Holmes (1916)
William Gillette, en ikonik edebi karakter olan Sherlock Holmes’u canlandırmasıyla tanınan 20. yüzyılın başlarında sahne alan bir aktördü. Gillette, 1300’den fazla sahnede Holmes karakterini oynadı. Uzun bir kariyere sahipti, ancak 1916’da Sherlock Holmes adlı filmde bir defa oynadı. Sherlock Holmes filminin tüm baskılarının Fransa’daki bir film arşivinde ortaya çıkmadan önce kaybolduğu sanılıyordu. Sherlock Holmes’un bu kopyası Fransa’da Ocak 2015’te ve takip eden Mayıs ayında restore edilerek gösterime girdi.
Sherlock Holmes, 1899’da aynı ismi taşıyan bir tiyatro oyunundan sahneye taşınmış bir filmdir. Bu tiyatro oyunu ise “A Scandal in Bohemia” ile “The Final Problem” ve Arthur Conan Doyle tarafından yazılan “A Study in Scarlet” adlı tiyatro oyunlarının bir senteziydi.
8. East Lynne
East Lynne, 1916 yılında, dönemin en ünlü aktrislerinden Theda Bara’nın oynadığı sessiz bir filmdi. Bara, üretken bir kariyere sahip olmasına rağmen, 1937’de Fox stüdyolarında çıkan bir yangında filmlerinin çoğu kaybedilmişti. 1971’de 16 mm’lik bir filmin, bu kayıp filmlerden bir tanesi olduğuna inanılıyordu. East Lynne’in kopyası Fox’tan, halen korunmakta olduğu Modern Sanat Müzesi tarafından satın alınmıştır. East Lynne filminin hikayesi 1861’de yazılan “Bayan Henry Wood” romanına kadar dayanıyor.
7. The Life and Deeds of the Immortal Leader Karađorđe
The Life and Deeds of the Immortal Leader Karađorđe, Sırbistan ve Balkanlarda yayınlanan ilk uzun metrajlı filmdi. Film, 1804-1813 Birinci Sırp Ayaklanmasına liderlik eden asi lider Karađorđe ile ilgilidir. Karađorđe filmi Sırbistan’da finansal bir başarı yakalarken, uluslararası alanda hiç bir zaman yayınlanmadı ve filmin bilinen son kopyası 1947 veya 1948’de kayboldu. Ancak, Yugoslav Film Arşivi’nden araştırmacılar tarafından Viyana’da büyük miktarda eksiksiz Karađorđe kopyası keşfedildi. Karađorđe’nin bu kopyası derhal Sırbistan’a iade edildi ve Şubat 2004’te, Birinci Sırp Ayaklanması’nın patlamasının 200’üncü yıldönümünde gösterilmek üzere restore edildi. The Life and Deeds of the Immortal Leader Karađorđe, dijital olarak restore edildi ve film 2011 yılında 100. yıldönümünde gösterildikten sonra 2016’da, Yugoslav Film Arşivi’ne yerleştirildi.
6. Une Femme Coquette
Une Femme Coquette (Türkçesi Çapkın bir Kadın) adlı kısa film 2017’de aniden YouTube’da gösterilmeden önce, yıllar boyunca ender filmlerin en arananlarından biri olmuştu. Une Femme Coquette’in bu kadar ilgi uyandırmasının tek nedeni, ikonik Fransız Yeni Dalga yönetmeni Jean-Luc Godard’ın çektiği ilk film olmasıydı.
Une Femme Coquette hiçbir zaman yayınlanmadı ve 1960’lardan bu yana sadece 5-6 defa gösterildi. YouTube üzerinde yayınlanmadan önce, Une Femme Coquette’in bilinen tek kopyası Avrupa’da özel bir ulusal bir film arşivinde saklanıyordu. Yönetmen Jean-Luc Godard, ünlü reçeteli gözlükleriyle filmde görünmektedir.
5. The Curse of Quon Gwon: When the Far East Mingles with the West
The Curse of Quon Gwon: When the Far East Mingles with the West filmi hiçbir zaman halka gösterilmezken, film ilk Asya Amerika uzun metrajlı film olduğu için tarihsel olarak önemlidir. Aynı zamanda bir kadın yönetmenin çektiği ilk filmdir. Marion E. Wong, Çin kültürünü Amerikalılara tanıtmak için The Curse of Quon Gwon: When the Far East Mingles with the West filminin senaryosunu hazırladı, yönetti ve yazdı. Filmin, Wong’un kayınbiraderi Gregory Quon Gwon’un torunu olan Violet Wong’un torunu Gregory Mark’ın elinde iki makara bulunduğu ortaya çıkana kadar yıllarca kaybolduğu düşünülüyordu.
2006’da, The Curse of Quon Gwon: When the Far East Mingles with the West, Ulusal Film Kayıt Şirketi tarafından kültürel, tarihsel ve estetik açıdan önemli bir film olarak kabul edildi ve 2010 yılında filme yeni bir orijinal skor yaratıldı.
4. Kleopatra (1917)
Kleopatra’nın hayatı hakkında çok sayıda film çekilmiş olmasına rağmen, en ünlü erken dönem Kleopatra filmlerinden biri 1917’de gösterime girdi. Ünlü sessiz sinema oyuncusu Theda Bara filmde başrolleri üstlendi. Kleopatra (1917), Hollywood’un o zamana kadar ürettiği en pahalı ve en karmaşık filmdi. Stüdyoya göre, filmin yapımı 500.000 dolara (bugün yaklaşık 9.78 milyon dolara eşdeğer) mal oldu. Bu listedeki diğer birkaç film gibi, Kleopatra da 1937’de Fox stüdyolarında çıkan yangına kadar kaybolmamıştı.
Theda Bara’nın Kleopatra’daki (1917) kostümleri zamanında oldukça müstehcen bulundu ve ABD’nin çeşitli şehirlerinde filmin bazı sahneleri sansürlendi. Ancak, bu bilet satışlarını etkilemedi ve Kleopatra 1917’nin en başarılı filmlerinden biri oldu.
3. London After Midnight
London After Midnight, 1927’deki en yüksek gelir getiren filmlerden biriydi ve yönetmen Tod Browning ile oyuncu Lon Chaney arasındaki en başarılı işbirliği oldu. Bu kadar ünlü ve çok sevilen bir film olmasına rağmen, bilinen son kopya 1965’de MGM kasasındayken çıkan yangında imha oldu ve bu olay London After Midnight’ı kayıp filmler arasında en çok aranan filmlerinden biri haline getirdi. 2002 yılında, Rick Schmidlin orjinal senaryo ve film fotoğraflarını kullanarak London After Midnight’ın kısaltılmış bir yeni versiyonunu üretti.
2014 yılında, London After Midnight ’ın bilinen tek afişi 478.000 dolara satıldı ve bu kamuya açık bir açık artırmada satılan en değerli film afişi oldu.
2. The First Men in the Moon
https://www.youtube.com/watch?v=gRIbF_N0Wtc
The First Men in the Moon, aynı isimde H.G. Wells’in romanından 1919 yılında sessiz ve siyah beyaz olarak sinemaya uyarlandı. Wells’in romanı ilk kez filme çekildi. Ne yazık ki, The First Men in the Moon’un kayıtları kayboldu. Filmin bugün sadece prodüksiyon fotoğrafları ve senaryo metni var. Ancak İngiliz Film Enstitüsü hala filmin bir kopyasını aramaya devam ediyor. The First Men in the Moon, tamamen bir bilim kurgu romanı üzerine kurulu ilk uzun metrajlı filmdi.
1 – The Mountain Eagle
Alfred Hitchcock, tarihin en önemli film yapımcılarından biri olarak kabul edilir. Hitchcock, 60 yıldan uzun süren bir kariyere sahip, 50’nin üzerinde filmi yönetti ve şaşırtıcı bir şekilde, yalnızca The Mountain Eagle kayıp olarak kabul edildi. Yıllar boyunca birçok harika film kaybedilse de, hiçbiri dünyada çekilen en nadir filmi olarak adlandırılan The Mountain Eagle’dan daha fazla aranmıyor. Bu filmden sadece birkaç düzine fotoğraf karesi günümüze kadar geldi. The Mountain Eagle, Alfred Hitchcock’un yönettiği ikinci filmdi ve çok kötü bir izlenim bıraktı. Bir rivayete göre Hitchcock bu film kaybolduğu için oldukça mutluydu.
