Satrançta birçok teknik olduğu gibi en çok merak edilen yöntemler bulunmaktadır. Bunların en merak edileni ise satrançta rok nedir sorusunun cevabıdır. Satrançta rok kale ve şah ile yapılan özel bir hamledir. Satranç oyununda birinci amaç rakibin şahını kıstırmaktır. Bunu yaparken de kendi şahını koruması gerekmektedir. Şahı korurken yapılan bazı taktikler vardır. Rok bu taktiklerin bazılarında kullanılan bir hamledir. Bu hamlenin genel amacı şahı koruma altına almaktır.
Satrançta Rok Nasıl Yapılır ?
Satrançta rok yapılırken önce şah kaleye 2 kare yaklaşır. Sonra hamle kalenin şahın diğer tarafına geçirilir. Şekildeki gibi şahın yanına koyularak hamle tamamlanmaktadır. Bu iki hamle bir oyun hamlesi olarak sayılmaktadır.
Satrançta her oyuncunun iki adet kalesi bulunmaktadır. Bu yüzden doğal olarak iki tane rok hamlesi bulunmaktadır. Bunlardan bir tanesi uzun rok diye adlandırılırken diğerine kısa rok denir.
1 – Uzun Rok Nasıl Yapılır ?
Uzun rok şaha daha uzaktaki kale ile yapılandır. Beyaz taşa sahip olan oyuncular için sol taraftaki kale ile yapılır. Siyah taşa sahip oyuncular için ise sağ tarafındaki kale ile yapılandır. Şah kaleye iki hamle yaklaşır. Kale ise şahın üzerinden atlayıp hemen yanına koyulur.
2 – Kısa Rok Nasıl Yapılır ?
Kısa rok ise şaha daha yakın olan kaleyle yapılandır. Beyaz taşa sahip olan oyuncu için sağ taraftaki kale ile yapılır. Siyah taşa sahip oyuncu için ise sol tarafındaki kale ile yapılandır. Şah kaleye iki hamle yaklaşır. Kale şahın üzerinden atlayıp hemen yanına koyulur.
Satrançta Rok Kuralları Nelerdir ?
Satranç kuralları kesin olan bir strateji oyunudur. Belki de popüler olmasının nedeni bu kadar kesin kuralları varken bu kadar fazla hamle şekli olmasıdır. Bu yüzden rok hamlesi içinde bazı kurallar vardır.
Rok kuralları arasında ilk ve en önemli kural şahın ve kalenin oyunun başında beri hareket etmemiş olmasıdır. Eğer şah veya rok yapılacak kale yerinden oynamış yani o taşla bir hamle yapılmışsa rok yapılamaz.
Satrançta rok kuralları arasında ikinci önemli kural ise şahın tehdit altında olmamasıdır. Bunun anlamı şah çekilince rok yapılamayacağıdır. Aynı zamanda şahın rok hamlesi boyunca izlediği yolda da tehdit bulunmamalıdır.
Rok Ne Zaman Yapılmalıdır ?
Rok temel olarak şahı rakip oyuncudan kaçırmak için yapılmaktadır. Fakat hemen oyunun başında daha bir tehdit yokken rok hamlesi yapılması avantaj sağlamak yerine dezavantaj sağlamaktadır.
Bu hamle rakip bir taraftan etkili bir şekilde hücum ettiğinde diğer tarafa doğru yapılması rakibin bütün emeklerini boşa çıkartmaktadır. Bu yüzden rok yapılmak için yapılmamalıdır. Uygun bir an beklenmelidir.
Bazen de oyun sıkıştığında yapılacak hamle bulunmadığında rok yapılarak biraz daha düşünme şansı yakalanabilmektedir. Bazı savunma taktiklerinde hayati öneme sahiptir.
Bazı oyunlar rok yapılmadan da tamamlanabilmektedir. Rok her zaman avantaj sağlayan bir hamle değildir. Bu hamleyi yapmayı yeni öğrenen amatör satanç oyuncuları hemen denemek istemektedirler. Bu durum onları bazen zarara uğratmaktadır.
Örneğin rok yapılıp oyun kaybetmenin en meşhuru rakibin kalesi ile saldırmasıdır. Aşağıda bir mizansen gösterilmiştir. Beyaz oyuncu hem taşça hem de pozisyon olarak siyah oyuncudan üstündür. Hatta rokta yapmış gözükmektedir. Hatta o kadar rahattır ki rok yaptığı şahın önündeki üç piyonu hareket bile ettirmemiştir.
Aslında yanlışlık tam olarak burada başlar. Rok hamlesi yapıldığında bu durum iyi kontrol edilmeli şaha nefes alacak bir alan açmak için piyonun biri hareket ettirilmelidir. Aksi takdirde aşağıdaki hamle ile mat olması muhtemeldir.
Bu yüzden satrançta rok yapılırken çok dikkatli olunmalıdır. Uygun zaman kollanmalıdır. Rok yaptım diye de fazla rahat davranılmamalıdır.
