Teknolojinin gelişmeye başladığı yıllarda savaşta kullanılmak üzere ilk tank üretimi için de çalışmalar başlatıldı. Savaşların seyrini değiştiren bu icat ile beraber dünya düzeni de yavaş yavaş değişmeye başladı.
Tarih boyunca çok sayıda savaş meydana gelmiştir. Devletler, çeşitli sebeplerden dolayı ortaya çıkan bu savaşlarda, birbirlerini ortadan kaldırmaya uğraşmış ve bu konuda birçok yeni şey keşfetmeye çalışmışlardır. Zırhlı savaş aracı olan tankta keşfedilen araçlardan biridir. İcat edildiği ilk günden bu güne sürekli geliştirilen tanklar, savaş sahasında önemli bir güç olarak görev yapmaktadır.
Tank Benzeri İlk Savaş Araçları
Savaş alanlarında birbirleriyle mücadele eden çok sayıda yaya (piyade) askerin idaresi her zaman zor olmuştur. Hem de savaş içindeki duruma göre, ordunun geneline sağladıkları yarar da asla atlıların (süvari) sağladığı yararlar ile aynı düzeyde olamamıştır. Bundan dolayı, savaş alanında sağlam ve ölümcül araçlara ihtiyaç duyulmuştur. Hasar görülmesi halinde doğrudan askerlerin değil de, içinde olunan aracın bu hasarları karşılaması istenmiştir. Bu, en ilkel çağlardan beri düşünülebilecek, hayali kurulabilecek bir durumdu.
Tank için ilk örnek sayılabilecek araçların ise, Kartaca Devleti hükümdarı Hannibal Barca (M.Ö. 13) tarafından kullanılan filler olduğu düşünülmektedir. Roma İmparatorluğu karşısında önemli mücadeleleri olan bu hükümdarın kullandığı filler, Afrika’daki bölgelerden toplanan filler olup, Kartaca ordularına büyük avantajlar sağlamıştır.
Ayrıca, savaş alanında fillerden yararlanma konusunda bir diğer önemli şahıstan da söz etmek gerekir: Emir Timur… Ankara Savaşı (1402) nedeniyle Anadolu’ya gelen ve beraberinde de tam kırk adet Hint fili getiren bir komutandır. Yıldırım Bayezid karşısındaki önemli zaferini, işte bu fillere borçludur. Bacakları, gövdeleri, başları ve diğer bazı açık tarafları zırhlarla kaplanmıştır. Fillerin üzerinde bulunan çok sayıda okçunun attığı oklarla, Osmanlı askerleri zor duruma düşmüştür. Timur tarafından kullanılan bu saldırı mekanizması ise tıpkı tankların çalışma prensibini andırmaktadır.
Tarihteki İlk Tank: Da Vinci’nin Tank Tasarımı
On beşinci yüzyılın en önemli bilginlerinden olan Da Vinci birçok alanda önemli işlere imza atmıştır. Matematik, geometri, haritacılık, mimarlık, botanik araştırmacılığı, heykeltıraşlık, ressamlık, müzisyenlik gibi birçok uzmanlık alanı bulunmaktadır. Mona Lisa tablosu ile nam salmıştır.
Da Vinci, savaşlarda birçok insanın öldüğünü gözlemlemekteydi. Fakat savaşların devam etmek zorunda olduğunu da biliyordu. Bu durumda ise, can kayıplarını daha aza indirmek için (en azından kendi tarafı adına) bir savaş aracı tasarlamıştı.
Bu tasarımın çizimleri günümüzde hala mevcuttur. Bu çizimlerden anlaşıldığı kadarıyla Da Vinci’nin yapmayı planladığı araç, bilimkurgu filmlerinde görmeye alışık olduğumuz UFO araçlarına benzemektedir. Etrafını kolayca ateş altına alabileceği şekilde yerleştirilmiş toplar vardır. Bu, tasarımın modern tank modellerine en yakın tasarım olduğunun bir göstergesi olarak kabul edilebilir.
Ayrıca, “oraklı at arabası” adlı bir başka tasarımı olduğu da bilinmektedir. Bu tasarım ise, bir süvarinin atını hareket ettirmesiyle, etraftaki düşmanlara kolayca zarar verilebilmesi düşüncesiyle yapılmıştır. Bu tasarıma göre, atın her iki tarafında, orak uçları bulunduran sağlam kazıklar bulunur. Süvarinin kalabalık bir düşman topluluğu içine girmesi bile daha az tehlikeli hale gelmiş olur.
Moder İlk Tank Ne Zaman Kullanıldı?
Birinci Dünya Savaşı devam ederken, Fransız cephelerinde bulunarak Alman askerlerine karşı savaşmış olan bir İngiliz subayı vardı. Bu kişi Yüzbaşı Swinton’dur.
Alman ordularının, Fransızlar karşısında daha güçlü bir durumda olmasına bağlı olarak, kendisinin bulunduğu birçok cephede Fransız askerleri yenilgiye uğramaktaydı. Yaşanan bu sürekli yenilgiler ise Yüzbaşı Swinton’u, savaş araçlarının gerekliliği konusunda oldukça kararlı bir hale getirmişti.
Yüzbaşının önerileri, ileride İngiltere’nin başına geçecek olan Winston Churchill tarafından da desteklenmekteydi. İngiliz mühendisleri tarafından başlanan ilk çalışmalardan sonra ortaya çıkan ilk ürün, “Little Willie” olmuştu. Bu tank, tüm modern tankların ilkiydi. İngiliz ordusunun ve mühendislerinin bu konudaki çalışmaları ise hız kesmeden devam ediyordu.
Little Willie adlı bu savaş aracı, İngiliz ordusu içinde büyük bir heyecan uyandırmıştı. Fakat savaş alanında kullanılacak olan ilk tank bu olmayacaktı. Aynı yıl içinde (1915), bir prototip ürün daha da geliştirilmişti.
Ortaya çıkan yeni ürünün adı ise “Mark I” olarak belirlendi. Dört adet ağır makinalı tüfek bulunduran ve aynı anda sekiz kişiyi taşıyabilen, otuz tonluk bu zırhlı aracın uzunluğu ise dokuz metreyi bulmaktaydı. Yüz beş beygirlik hızı, günümüzdeki savaş araçlarıyla kıyaslanamayacak bir durumda olsa da, dönem şartlarına göre oldukça iyi iş görmekteydi. Alman ordularının makinalı tüfekleri karşısında İtilaf ordularını daha da güçlendirecek olan Mark I, ilk olarak 1916’da kullanılmıştı.
Bu yeni ve devasa aracın ilk kullanımı, İngiliz ordusu için bir hüsran olmuştu. Aracın kullanımındaki yetersizlikler ve bazı teknik arızalar, Almanlar karşısındaki bu önemli adımı yarım bırakmıştı. Fakat Mark I ile yapılan ilk hatalar, daha sonra üretilecek olan tank araçları konusunda önemli fikirler de vermişti.
İlk Tank Ne Zaman Yapıldı?
Tarihler 1915 yılını gösterdiğinde İngilizler tarafından ilk tank üretimi için çalışmalar başlatıldı. Aynı yıl içinde 2 adet prototip yapıldı. Little Willie ve Mark I isimli bu tanklardan Mark I isimli tank ise savaşlarda kullanılan ilk modern tank olma unvanına sahiptir.
Türkiye’nin İlk Tankı Hangisidir?
Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından Atatürk liderliğinde büyük bir sanayi atılıma geçildi. Savaş alanında güçlü olabilmek adına Fransa’dan 1928 yılında Renault FT-17 satın alındı. Türk Ordusu envanterine giren ilk tank olarak kayıtlara geçti.
1934 yılına gelindiğinde Lüleburgaz’da tank taburu kuruldu. Taburun başına ise tankçılığın babası olarak bilinen Binbaşı Tahsin Yazıcı getirildi.
