Alışveriş, eğlence, bilgi paylaşımı, sosyalleşme gibi akla gelebilecek neredeyse her şey artık günümüzde internet üzerinden yapılabiliyor. Bu denli yoğun kullanılan internet ortamında ya da sosyal medya sitelerinde kötüye kullanım örneklerine de rastlamak mümkün oluyor. Bu kapsamda gerçeğe aykırı haber paylaşımları, kişilik haklarına saldırı nitelikli yayınlar, ünlü isimler hakkında asılsız iddialar gibi istenmeyen haber ya da içeriklerde sanal ortamlarda hızlı bir şekilde yayılabiliyor. Peki, bu tür kişilik haklarına saldırı niteliğinde bulunan, özel hayatın gizliliğini ihlal eden ya da gerçeğe aykırı olan haber ve içerikler hakkında ne yapılabilir? İnternetten içerik kaldırma nasıl yapılır? İşte konuya dair merak edilen detaylar…
Haber ve İçerik Kaldırılmasında Hukuki Dayanak
İnternet ortamında hakları ihlal edilen, özel hayatın gizliliğine müdahale teşkil eden, suç niteliği taşıyan ya da gerçeğe aykırı içeriklerin kaldırılması için ilgililer mahkemeye başvurabilme hakkına sahiptirler. 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre, ilgililer gerek suç niteliği taşıyan gerekse de kişilik haklarına saldırı içeren haber ve içeriklerin kaldırılmasını sağlayabilirler. Kısacası internetten içerik kaldırma nasıl yapılır sorusunun cevabı, hukuki haklara dayanmaktadır.
Haber ve İnternetten İçerik Kaldırma İçin Ne Yapılmalıdır?
Bir haber ya da içeriğin kaldırılmasını talep eden kişi öncelikle içerik sağlayıcısına, ulaşılamadığı hallerde ise yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yolu ile ilgili haber veya içeriğin kaldırılmasını talep etme hakları bulunur. 5651 sayılı yasa tanımına göre;
‘İçerik Sağlayıcı’; İnternet ortamı üzerinden kullanıcılara sunulan her türlü bilgi veya veriyi üreten, değiştiren ve sağlayan gerçek veya tüzel kişileri,‘Yer Sağlayıcı’; : Hizmet ve içerikleri barındıran sistemleri sağlayan veya işleten gerçek ve-ya tüzel kişileri ifade eder.
İçerik sağlayıcı ve yer sağlayıcılar, yasa gereği tanıtıcı bilgi ve ulaşım imkanlarını kendilerine ait internet sitelerinde ve ortamlarında kullanıcıların ulaşabileceği şekilde bulundurmak zorundadırlar. Talebe olumsuz yanıt verilmesi ya da en geç 24 saat içinde cevap verilmemesi durumlarında veya içerik ve yer sağlayıcıya başvurmadan doğrudan da ilgili kişiler, Sulh Ceza Hakimliğine başvuruda bulunarak internetten içerik kaldırma ya da erişimin engellenmesini talep edebilirler. Konuya dair 5651 sayılı Yasanın 9. Maddesi düzenlemesi;
“(1) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden gerçek ve tüzel kişiler ile kurum ve kuruluşlar, içerik sağlayıcısına, buna ulaşamaması hâlinde yer sağlayıcısına başvurarak uyarı yöntemi ile içeriğin yayından çıkarılmasını isteyebileceği gibi doğrudan sulh ceza hâkimine başvurarak içeriğin çıkarılmasını ve/veya erişimin engellenmesini de isteyebilir.(2) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik haklarının ihlal edildiğini iddia eden kişilerin talepleri, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç yirmi dört saat içinde cevaplandırılır.(3) İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle kişilik hakları ihlal edilenlerin talepleri doğrultusunda hâkim bu maddede belirtilen kapsamda içeriğin çıkarılmasına ve/veya erişimin engellenmesine karar verebilir”
Hükümlerine yer vermiştir. Hâkim bu madde kapsamında kendisine yapılan başvuruyu en geç yirmi dört saat içinde duruşma yapmaksızın bir karara bağlar. İnternetten içerik kaldırma kararına karşı itiraz yoluna gidilebilir. İçerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcıya gönderilen içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararının gereği derhâl, en geç dört saat içinde ilgili içerik ve yer sağlayıcılar ile erişim sağlayıcı tarafından yerine getirilir.
İnternet ortamında yapılan yayın içeriği nedeniyle özel hayatının gizliliğinin ihlal edildiğini iddia eden kişiler ayrıca Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna doğrudan başvurarak içeriğe erişimin engellenmesi tedbirinin uygulanmasını isteme hakkına da sahiptirler. Yani internetten içerik kaldırma yerine erişim engeli de tercih edilebilmektedir.
İnternetten İçerik Kaldırma İçin Gerekli Şartlar
İnternet üzerinden yayımlanmış olan bir içeriğin çıkarılması ya da içeriğin yer aldığı sitenin ilgili bölümüne erişimin engellenmesi ancak bazı hallerin varlığı halinde mümkündür. Bu haller ise;
Kişilik haklarının ihlali sebebiyle,Suç işlenmesi nedeniyle,Özel hayatın gizliliğinin ihlali sebebiyle,5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na aykırılık nedeniyle,Unutulma hakkının kullanılması sebebiyle,Kamu yararı ve düzeni nedeniyledir.
Bu hallerden bir ya da bir kaçının varlığı durumunda yukarıda ayrıntılı şekilde anlatılan prosedüre uyularak ilgili haber ya da içeriğin kaldırılması veya içeriğin bulunduğu sitenin ilgili bölümüne erişimin engellenmesi kararları aldırılabilir. Kısacası internetten içerik kaldırma talebi, bu nedenlere dayandırılabilir.
