Koronavirüsle birlikte daha çok özel araçların kullanıldığı bugünlerde otopark kullanım hakkı büyük bir öneme sahiptir. Apartman ya da sitelerde yaşayan kişilerin kaç park alanı hakkı olduğu ve otopark organizasyonunun nasıl yapılacağı gibi konular bu süreçte önem teşkil etti.
Ülkemiz nüfus oranına göre fazla özel araç kullanımı olan ülkeler arasında yer alıyor. Buna bir de koronavirüs pandemisinin eklenmesi ile birlikte insanlar, başkaları ile birlikte yolculuk yapmamak ve bu şekilde korunmak adına özel araç kullanımına yöneliyorlar. Bunun da neticesi apartman ya da site gibi yerleşim yerlerinde bulunan ortak otopark alanlarının kullanımında problemler doğmasına neden olabiliyor. Peki, apartman ya da site gibi toplu yaşam alanlarında otopark paylaşımı neye göre yapılır? Bu yerlerdeki otoparkların kullanımı nasıl belirlenir? İşte, bu çok merak edilen konuya dair tüm ayrıntılar…
Kat Mülkiyeti Kanunu Düzenlemesi ile Otopark Kullanım Hakkı
Hukuk sistemimizde bu konuya dair düzenlemeler, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nda yer alıyor. Bu kanunun düzenlemelerine göre otopark alanlarının da ortak yerler kapsamında değerlendirilmesi gerekeceği tespit ediliyor.
Bağımsız bölüm olmayan ve ortak kullanıma tabi olan ortak yerlerden kat maliklerinin ya da kiracılarının yararlanma durumlarını belirleyen, Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 16. Maddesi metnine göre otopark kullanım hakkı şu ifade ile belirlenmiştir:
“Kat malikleri anagayrimenkulün bütün ortak yerlerine, arsa payları oranında, ortak mülkiyet hükümlerine göre malik olurlar. Kat malikleri ortak yerlerde kullanma hakkına sahiptirler; bu hakkın genel kömürlük, garaj, teras, çamaşırhane ve çamaşır kurutma alanları gibi yerlerdeki ölçüsü, aksine sözleşme olmadıkça, her kat malikine ait arsa payı ile oranlıdır”
Düzenlemesi bulunuyor. Yani bu yasal düzenleme uyarınca ortak yer kapsamındaki otoparklardan yararlanma ve paylaşım her kat malikinin arsa payı ile orantılı olarak belirleniyor.
Otopark Kullanım Hakkı Neye Göre Belirlenir?
Bu konuda öncelikle ortak alan niteliğinde bulunan otoparkların kullanımı ve paylaşımı noktasında mimari proje ve özellikle yönetim planının incelenmesi gerekiyor. Çünkü ortak alanların kullanım koşulları sözleşme ile belirlenebiliyor ve yönetim planları da bu anlamda tüm kat maliklerini bağlayan bir ortak protokol niteliğine sahip bulunuyor. Bu nedenle eğer yönetim planında belirlenmiş esaslar var ise ortak alan kapsamında olan otoparklarda bu koşullara göre hareket etmek gerekiyor.
Eğer bu şekilde bir yönetim planı ya da aksine sözleşme bulunmayan durumlarda ortak yer kapsamında olan otoparkların paylaşımının, Kat Mülkiyeti Kanunu 16. Maddesi uyarınca her kat malikinin arsa payı ile orantılı yapılması gereklilik arz ediyor.
Genelde eğer daire sayısı ile orantılı otopark sayısının bulunduğu durumlarda otopark kullanımı noktasında önemli sorunlar yaşanmazken daire sayısından daha az otopark alanı olduğu durumlarda ise apartman sakinleri arasında önemli problemler yaşanabiliyor. Peki, böyle bir durumda ne yapılabilir?
Ortak Alan Niteliğindeki Otoparkların Kullanımında Sorun Yaşanması Halinde Ne Yapılabilir?
Kat Mülkiyeti Kanunu madde 18 düzenlemesine göre otopark kullanım hakkı :
“Kat malikleri, gerek bağımsız bölümlerini, gerek eklentileri ve ortak yerleri kullanırken doğruluk kaidelerine uymak, özellikle birbirini rahatsız etmemek, birbirinin haklarını çiğnememek ve yönetim planı hükümlerine uymakla, karşılıklı olarak yükümlüdürler. Bu kanunda kat maliklerinin borçlarına dair olan hükümler, bağımsız bölümlerdeki kiracılara ve oturma (Sükna) hakkı sahiplerine veya bu bölümlerden herhangi bir suretle devamlı olarak faydalananlara da uygulanır; bu borçları yerine getirmeyenler kat malikleriyle birlikte, müteselsil olarak sorumlu olur”
Hükümlerine yer verilmiştir. Bu madde düzenlemesinden de açıkça anlaşılacağı üzere bağımsız bölümler gibi ortak alanların kullanımında da kat malikleri, kiracılar ya da oturma hakkı sahipleri doğruluk kaidelerine uymak ve birbirlerinin haklarını çiğnememekle yükümlü bulunuyorlar. Bu kapsamda otopark alanlarının kullanımında sorunlar yaşanması durumunda, tüm kat maliklerinin anlaşması ile yeni bir kullanım planı belirlenmesi, örneğin az olan otoparklarda dönüşümlü kullanıma gidilmesi gibi çözüm yolları üretilmesi mümkün bulunuyor.
Bu şekilde kat maliklerinin anlaşması ve bunun bir karara bağlanması en kısa ve avantajlı çözüm yolu olarak öne çıkıyor. Ancak eğer bu noktada anlaşma sağlanamaması durumundaysa Kat Mülkiyeti Kanunu uyuşmazlıklarında yetkili olan Sulh Hukuk Mahkemelerine müracaat hakkı ile konunun hâkim müdahalesi ile çözülmesi imkanı da bulunuyor.
