Nafaka artırım davası, özellikle boşanan ya da boşanma aşamasında olan eşler arasında karşılaşılan ve merak edilen hukuki meseleler arasında yer alıyor. Bu bağlamda Türk Hukuk Sisteminde, tedbir nafakası, iştirak nafakası, yoksulluk nafakası ve yardım nafakası olmak üzere nafaka çeşitleri bulunuyor. Peki, değişen ekonomik koşullar göz önüne alınarak hükmedilen nafaka miktarı değiştirilebilir mi? İşte konuya dair merak edilenler…
Nafaka Artırım Davası Ne Demektir?
Nafaka artırım davası ile ilgili 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 176. madde 4. fıkrasında; “Tarafların malî durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hâllerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilebilir” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Bu hüküm doğrultusunda mahkeme tarafından hükmedilen nafaka, miktar açısından değişen koşullar göz önüne alınarak talep doğrultusunda artırılabilir, azaltılabilir ya da kaldırılabilir.
1- Nafaka Artırım Davası Nasıl Açılır?
Özellikle tarafların değişen ekonomik koşulları, enflasyon gibi nedenler nafaka artırım davası taleplerine gerekçe olabilir. Bu kapsamda, nafaka alacaklısı da yeni ekonomik duruma göre, kendisine verilen nafaka miktarının artırılmasını “nafaka artırım davası” ile talep edebilir.
Bu artırım davası anlaşmalı boşanan eşler yönünden de mümkündür. Yani anlaşmalı olarak boşanan eşler yoksulluk veya iştirak nafakasında anlaşmış olsalar dahi, değişen koşullar nazara alındığında nafaka alacaklısı olan eşin nafakanın artırılmasını talep etme hakkı bulunur.
Ancak burada belirtmek gerekir ki, hükmedilen nafaka yönünden her yıla göre bir artış oranı belirlenmiş ise nafaka artırım davası açılmasına gerek kalmayabilir. Bu nedenle bir artış oranı belirlenmemiş nafaka için artırım davası açılıyorsa, mahkemeden nafaka artış oranı belirlenmesinin istenmesi de faydalı olacaktır. Bu davanın açılabilmesi için nafaka alacaklısı olan eşin, nafaka artırım davası dilekçesi oluşturması gereklidir. Nafaka artırım davası dilekçesi örneği üzerinden yazılan dilekçe ile dava resmen açılabilir.
2- Nafaka Arttırım Davası İstemi Hangi Nedenlere Dayanır?
Nafaka arttırım davası, belirlenmiş olan nafakadan sonra değişen ekonomik koşullara ve tarafların ihtiyaçlarına göre açılır. Bu nedenle her olayda artırım miktarı değişkenlik gösterebilir. Artırım davası açılırken, talebi destekleyecek belge ve delillerin de dilekçeye eklenmesi gereklidir.
Nafaka alacaklısının, nafaka bağlandığı döneme oranla hayat standartlarında düşüş olması ya da nafaka borçlusu olan tarafın mali gücünde ve ekonomik koşullarında artış olması gibi nedenlere dayalı olarak nafaka artırım davası açılabilir.
Yine enflasyon karşısında daha önce hükmedilen nafakanın değer yitirmesi ya da iştirak nafakasında büyüyen çocuğun ihtiyaçlarında da artış olması gibi nedenler de, bu davaya gerekçe olabilir. Nafaka artırım davası açılırken, aynı zamanda yıllara göre nafaka artış oranının belirlenmesinin istenmesi de bu davanın tekrar tekrar açılmasının önüne geçecektir.
3- Nafaka Artırım Davası Ne Kadar Sürer?
Nafaka artırım davası ne kadar sürer? Nafaka artırım davası için belirli bir süre tespit edilmemiştir. Bu nedenle nafaka artırım koşulları oluşmuşsa bu dava açılabilecektir. Bu nedenle haklı gerekçelerin varlığı durumunda bu dava açılabilir. Nafaka artırım davasına dair talepler, basit yargılama usulüne tabidir ve bu nedenle bu davalar nispeten daha çabuk sonuçlanır.
4- Nafaka Artırım Davası İstinaf Sınırı Var mı?
Nafaka artırım davası sonuçlandıktan sonra, borçlu olan eşin hükmü beğenmeyerek istinafa gitme şansı bulunmaktadır. Bu noktada ilk olarak nafaka artırım davası itiraz dilekçesi örneği üzerinden dilekçe yazılması gereklidir. 6100 sayısı Hukuk Muhakemesi Kanunu gereğince nafaka artırım davası istinaf sınırı, iki hafta olarak belirlenmiştir.
5- Nafaka Artırım Davası Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Bu davalarda görevli mahkeme olarak Aile Mahkemesi görevlendirilmiştir. Nafaka artırım davası yetki mahkeme olarak ise 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 177. maddesinde yer alan; “Boşanmadan sonra açılacak nafaka davalarında, nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesi yetkilidir.’’ Hükmü gereğince nafaka alacaklısının yerleşim yerindeki aile mahkemesi olarak belirlenmiştir.
6- Nafaka Artış Oranı Nasıl Belirlenir?
Nafaka artırım davası, hâkim, nafaka alacaklısı ve nafaka borçlusunun değişen ekonomik durumlarını, değişen ihtiyaçları ve enflasyon artış oranı gibi hususları gözetir. Ortak çocuklar için belirlenen iştirak nafakalarında ise ayrıca çocuğun değişen ihtiyaçları (örneğin çocuk okula başlamışsa okul masrafları gibi) da gözetilir.
Yargıtay kararları doğrultusunda uygulamada nafaka artış oranı olarak genellikle TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) tarafından belirlenen ÜFE (Üretici Fiyat Endeksi) esas alınsa da, belirtildiği gibi ihtiyaçlar ve ekonomik durumdaki değişiklikler göz önüne alınarak, ÜFE oranının üzerinde ya da altında bir artırım da belirlenebilir.
a) Nafaka Artırım Davası Harç ücretleri Ne Kadardır?
Nafaka artırım davası harç ücretleri ne kadardır? Nafaka artırım davası harçları nispi ücretlere tabidir. Davada davacı dava değerini mutlaka belirtmelidir. Dava değeri üzerinden nispi harç ücreti de kolayca belirlenebilecektir.
b) Nafaka Artırım Davası Vekalet Ücreti Ne Kadar?
Nafaka artırım davası vekalet ücreti, hizmet alınacak avukata bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Mahkemenin süresi, sonucu, itiraz varlığı gibi durumlar fiyat farklılıklarının oluşmasına neden olur.
