İşçinin istifaya zorlanması çalıştıkları işlerden istekleri olmadan çıkarılmaları noktasında sık karşılaşılan merak edilen hukuki meseleler arasında yer alıyor. Bu yazımızda, işçiye zorla istifa dilekçesinin imzalatılması, mobbing ya da baskı yaparak istifaya zorlanması gibi durumlarda işçilerin neler yapabileceklerini araştıracağız. İstifaya zorlanan işçi ne yapmalı? İstifaya zorlanmak ne demek? Bu soruların tamamının yanıtları için detaylar şöyle…
İşçinin İstifaya Zorlanması ve Kıdem Tazminatı
İşçinin istifaya zorlanması kamu ya da özel kurumlarda meydana gelen olaylar arasındadır. İşçisini çıkarmak isteyen işverenlerin uygulamada onlara zorla istifa dilekçesi imzalatmaları hususu sık görülmektedir. Bu istifaya zorlama noktasında, işverenler çeşitli yöntemlere başvurmaktalar ve özellikle zorla istifa dilekçesi imzalattırmaktadırlar. İşçinin istifaya zorlanması ana nedeni ise, işçisini işinden çıkarmak isteyen işverenin kıdem tazminatı ödemekten kurtulmak istemesine dayanmaktadır.
Çünkü, kendisi istifa eden işçinin kıdem tazminatı alma hakkı doğmayacaktır. İşte bu nedenle işverenler işçinin istifaya zorlanması girişiminde bulunarak kıdem tazminatı ödemesinden kurtulmak isterler. Ancak bu şekilde işçiye karşı yapılacak zorlamaların hukuka aykırı olduğu ve aynı zamanda işveren açısından da kusur sayılacağı akıldan çıkarılmamalıdır. Çünkü böyle bir durumda işçinin özgür iradesi fesada uğratılmaktadır. İşçinin zorla istifa ettirildiğinin ispat edildiği durumlarda, sanki işçinin işine işveren tarafından son verilmiş gibi sonuçlar doğacaktır.
İşçinin İstifaya Zorlanması Boş Kağıda İmza Konusu
Özellikle işe alımlarda ya da iş devam ederken, işverenlerin işçinin istifaya zorlanması için tarihsiz olarak boş kağıda imza almaları sık görülen bir durumdur. Baskı altında imza atmak ile işverenler, ileride kıdem tazminatı ödemeksizin işçinin işine son verebilmek için başvurmaktadırlar.
İşçinin istifaya zorlanması noktasında boş kağıda imza attırılmasının hukuki bir hükmü bulunmamaktadır. Çünkü bu durumda işçi kendi özgür iradesi ile işinden istifa etmemektedir. Bu nedenle bu durumun ispatlanması halinde işveren, işçisinin sözleşmesini haklı neden bulunmaksızın feshetmiş gibi kabul edilecek ve işçi de kıdem tazminatı gibi tüm yasal haklarına sahip olacaktır.
İstifaya Zorlama ve Mobbing
Zorla istifa ettirilen işçi ne yapmalı? İş Hayatında, sürekli ve sistematik olarak uygulanan psikolojik baskıya mobbing ya da bezdiri ismi verilmektedir. Bir işçinin istifaya zorlanması için, işveren tarafından baskı görmesi, tehdite uğraması ya da mobbing uygulanması gibi durumlar ise, işçi açısından 4857 sayılı İş Kanunu 24. Maddesi kapsamında haklı nedenle derhal fesih hakkı doğuracaktır.
Böyle durumlarda işçi, iş sözleşmesini haklı nedene dayalı olarak feshedebilecek ve tüm kanuni haklarına sahip olacaktır. Yani mobbing istifaya zorlanma kapsamı hukuki yönden bir suç sayılmaktadır.
Yine bazen uygulamada, işverenlerin, istifa eden işçilerine tazminatlarının ödeneceğini ifade ederek bir anlamda şartlı işçinin istifaya zorlanması görülmektedir. Ancak Yargıtay uygulama ve kabulüne göre şarta bağlanmış istifanın geçerli olmayacağı göz önüne alındığında, bu şekilde ki bir işçi istifasının geçerli sayılmayacağı, işverenin haksız şekilde iş sözleşmesini feshetmiş sayılacağı ve şartları varsa işçinin kıdem ve ihbar tazminatlarını alabileceği unutulmamalıdır.
Yine bu durumda işçi, işe iade davası da açma hakkına sahip olacaktır. İşçinin istifaya zorlanması Yargıtay kararı emsalleri incelendiğinde, davaların neredeyse tamamının işçi lehine sonuçlandığı görülmektedir. İşten çıkarılma ve işten çıkma konulu yazımızı okumak için tıklayınız.
İstifaya Zorlanan ya da Zorla İstifa Dilekçesi Verdirilen İşçi Ne Yapmalıdır?
İstifa etmediğim halde istifa gösterilirse ne olur? İşçinin istifaya zorlanması konusunda işverenlere ciddi yaptırımlar uygulanmaktadır İstifaya zorlanan ve kendisine zorla istifa dilekçesi imzalatılan işçinin, bu şekildeki istifasının hukuken geçerli olmayacağı yukarıda ayrıntıları ile açıklandığından, bu gibi durumlarda işçinin, işveren tarafından işine son verilmiş gibi hakları doğacaktır.
Yani işçinin, alacaklarına ve kıdem tazminatının ödenmesine ilişkin talep ve dava hakları bulunacak, yine gerekli gördüğü durumlarda ve koşulları oluşmuşsa işe iade davası açabilecektir. Ayrıca yasal süreç sonucu işçinin istifaya zorlanması ispat edilirse, işçi işsizlik maaşından da yararlanabilecektir.
Boşa İmza ya da Zorla İstifa Nasıl İspat Edilir?
İşe başlarken boş kağıda imza alınması veya zorla istifa dilekçesi verilmesi ya da işçinin baskı, tehdit ya da mobbing gibi eylemlerle işçinin istifaya zorlanması gibi tüm bu durumların ispatında ise işçi, her türlü delile dayanabilir. Özellikle birlikte çalışılan mesai arkadaşlarının konuya dair bilgilerinin alınmasını sağlayan tanık beyanı ve sair tüm deliller bu konunun ispatında işçi tarafından kullanılabilecektir.
