featured

Aşı Karşıtlığı Nedir? Türkiye’de Aşı Karşıtlığı Konusunu Çocuk Hastalıkları Uzman Dr. Haluk Esmeray Anlatıyor!

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Covid-19 aşısı ile pandeminin sona ermesi planlanırken dünya genelinde var olan aşı karşıtlığı kafaları karıştırmaya devam ediyor. Biz de aşı karşıtlığı tarihçesi ve önemi konusunda Uzman Çocuk Doktoru Haluk Esmeray’ın düşüncelerini almak istedik. İşte aşı karşıtlığı nedenleri ve sonuçları hakkında bilinmesi gerekenler!

Merhabalar Doktor Bey… Aşı Karşıtlığı Nedir? Türkiye’de ve Dünyada Aşı Karşıtlığı Neden Ortaya Çıkmıştır? Bu Tavra Karşılık Sebepler ve Sonuçlar Nasıl Gelişmiştir Öğrenebilir miyiz?

Aşı karşıtlığı nedir sorusuna cevap vermezden evvel aşının ne olduğunu anlatmak daha uygun olacaktır. Aşı bağışıklık sistemimizi uyararak daha sonra karşımıza çıkacak olan bir bakteri ya da virüse karşı vücudumuzun kendi kendini korunmasını sağlayacak bioaktif materyaldir. Aşılar üretim teknikleri, içerisinde bulundurdukları biyoaktif materyale göre isimlendirilirler. Örneğin canlı aşılar, ölü aşılar,  inaktif canlı aşılar, etkisi zayıflatılmış aşılar gibi…

Genel manada Türkiye’de ve dünyada aşı karşıtlığının en önemli sebebi işte bu aşı içerisine katılan bazı maddelerden kaynaklı oluyor. Aşı üretimi esnasında aşı içerisine konulan bu maddeler vücutta birikerek yan etkilere sebep oluyor görüşündeler. Ama bu maddelerin konulmaması o biyolojik materyali aşı değil hastalık yapıcı etken olarak karşımıza çıkartır. Çünkü teknoloji şu an bu şekilde bir çözüm üretmiş. Üretici ister mi ki benim ürettiğim üründen dolayı insanlar zarar görsün? Tabii ki istemez. Zaten daha sonra yapılan çalışmalarda bu şekilde olmadığı defaatle ispat edilmiş.

Örneğin İngiltere’de yapılan bir çalışmada aşı içerisine konulan civanın beyinde birikerek otistik bulguları ortaya çıkarttığı iddia edilmiş ama karşıt çalışmalarda otistik olup hiç aşı yapılmamış bireyler için bu iddia otomatikman çürütülmüş. Şu an en büyük tezleri bu… Ama çürütülmüş bir tez! Ve artık aşı üretiminde civa kullanılmıyor.

Sonuçta aşıların faydası saymakla bitmez. Çünkü hocalarımız bize şöyle söylerdi. “ Bu aşılar çıkmadan önce kaybedilen çocukların haddi hesabı yok… Serviste mutlaka bir çocuk cenazesi olurdu… Ya kızamıktan kaybedilmiş ya menenjitten kaybedilmiş ya da tüberkülozdan….” Hatta o dönemde kızamık ağıtları bile söylenmiş. (Bkz.Ceyhun Atuf Kansu. Kızamuk Ağıdı.)

Ben gördüm bu köyü, damlarının altında,Çocukları kızamuk döküyor,Gözleri, göğüsleri, yüzleri, ah bırakılmış tarla,Gelincikler arasından öyle masum bakıyor. Habersiz hepsi, kızamuktan ve ölümden,Kirli yüzlerinde açan ölümden habersiz,Ve, düşmüş bir gül oluyorlar birden,Bebekler ölüyor, ölümden habersiz. Ali’lerin kızı Emine’yi gördüm,Öldü… Yusufların Kadir öldü, emmisinin Durdu öldü,İkindiye doğru, evlerine vardım,Gördüm, Döne öldü, Ali öldü, Dudu öldü. Bir bir saydım, yirmi üç çocuk,Ah, güllü Gülizar öldü,Gördü kış güneşi, gamlı ve donuk,Daldı oğlanlar, çiçekti kızlar, öldü.

Artık bu hastalık sadece isimden ibaret çok şükür yaşamıyoruz. (Tabi bölgesel göçler bu durumu tersine çevirebiliyor. Ülkemizin bazı şehirlerinde sporadik vakalar görülüyor.) Bunu da şu ana kadar yapılmış ve uygulanmış aşı politikalarına borçluyuz. Eğer karşıtlık devam edecek olursa çok da bir söz söylemeye hacet yok. Bunun sonuçlarını öngörmek gayet mümkün.

Bölgesel epidemi ile başlayan vakalar dünya çapında pandemiye bile sebep olabilir. Şu an başımızda var olan koronavirüs salgını bunun en iyi örneği. Şu an bile koronavirüs aşısına karşı birçok insan tepkili. Sanki aşı onları kısırlaştırmak için ortaya çıkarılmış ya da içine çip katılacakmış da bizi takip edeceklermiş, robot gibi her hareketimizi kontrol edecekmiş gibi bir paranoya oluşturmuş durumda.

O Zaman Aşı Nedir Diye Soralım… Özellikle Ailelere Verilen Aşılama Takvimi Neden Önemlidir? Vatandaşa Aşı Ne Zaman Yapılmalıdır?

Aşı bir bakteri ya da virüse karşı savunma sistemimizin önceden uyarılmasına, o bakteri ya da virüse karşı bulaş esnasında ve sonrasında yeterli antikor yanıtı oluşturmaya yarayan bioaktif materyaldir.

Aşılama takvimi bir insanı daha sonra karşılaşabileceği mikroplara karşı önceden bağışıklama için ülkelerin ya da uluslararası birliklerin kendi patojen florasına karşı oluşturduğu takvimdir. Sağlık bakanlıkları tarafından takibi sağlanmaktadır. Ülkemiz aşı takvimi tabloda göründüğü gibidir ve 13 patojen mikroba karşı yapılmaktadır. Biz çocuk doktorları da bakanlığın takviminde olmayan ama patojenitesi kanıtlanmış rotavirüs ve Menengokok mikroplarına karşı aşılanmayı tavsiye etmekteyiz.

Ülkemizde süt çocukluğu döneminde aşılama başlamaktadır. Süt çocukluğu zamanı aşılama için en uygun zamandır. Çünkü bu süreçte bağışıklık sistemi gelişmeye başlamaktadır. Ama aşı Her Yaşta yapılabilir. Çünkü mikrobun karşımıza ne zaman çıkacağı belli değildir. Örneğin; hacca gidenlere menenjit aşısı mutlaka yapılmaktadır. Afrika’ya gidenlere de daha özellikli veba hastalığı Sarı humma hastalığı gibi adı bile yabancı hastalıklara karşı aşılama yapılmaktadır.

Peki Aşı Karşıtlığı Nedir Temelinde Ne Var Bu Toplumsal Tavrın Sizce? Aşı Karşıtlığı Tarihçesi İçinde Hangi Olay Etken Olmuş? Temelde Aşı Karşıtlığının Nedenleri Neler Olabilir?

Aşı karşıtlığı yeterince araştırma yapılmadan kulaktan dolma yöntemlerle zararlı olduğu düşünülen bu biyoaktif materyale karşı peşin hükümlü davranma durumudur. Yukarıda da anlattığım gibi olayın temelinde komplo teorileri olabileceği gibi yarı bilimsel makaleler yüzünden insanların zihninin karışması durumudur.

Bana göre de aşı karşıtlığı tamamen bir akıl tutulmasıdır. Bazı kesimler tamamen din kisvesi altında aşı karşıtlığı yapmaktadır. Oysa bizim inancımız gereği “bilim Çin’de de olsa gidilip bulunması gereken müslümanın yitik malıdır.” Grupların dini liderleri maalesef bu konuda otör olarak görülmekte aşıdan önce onlara danışılmakta ve onların bunu “gavur icadı” olarak görüp bir komplo teorisi olarak değerlendirilmesi neticesinde (kısırlaştırma için yapıyorlar) çocuklarına aşı yapılmaması önerilmektedir.

Ve ben en büyük günaha girmekte oldukları kanaatindeyim. Aşı karşıtı bir ailenin çocuğu öldüğünde ve bunun aşı ile önlenebilir bir hastalık olduğunu öğrendiğinde inanın o ailenin yüzünü görmek isterdim ve pişmanlıklarını tüm aşı karşıtlarına izletmek isterdim.

Son Dönemlerde Aşı Karşıtlığı Twitter ve Diğer Sosyal Ağlar Üzerinde Çok Sık Tartışılan Bir Konu… Peki Aşı Karşıtlığı Neden Önlenmelidir Bunu Bir Sağlıkçı Olarak Nasıl Nitelersiniz?

Aşı karşıtlığı toplumsal bir yara olduğu için ve yukarıda da ifade ettiğim gibi bir akıl tutulması olduğu için insanlara doğru yolu gösterebilmek adına önemli bir konudur. Bir musibet bin nasihatten hayırlıdır diye bir atasözümüz vardır. Umarım aşı karşıtı olan hiçbir anne babanın başına evladını kaybetmek gibi bir musibet gelmez.

“Evlat benim sana ne ister yaptırırım ister yaptırmam” gibi bir beylik davranış toplumu da olumsuz etkiler. Aşı yapılmayan bir çocuktan aşı zamanı gelmemiş diğer çocuğa mikrop bulaşının vebali daha büyüktür. Toplumda oluşturduğu acı ve yara yüzden aşı karşıtlığı önlenmelidir. Yönetimler aşılamayı kişilerin iradesine bırakmadan zorunlu kılmalıdır.

Aşı Karşıtlığı Sonuçları Dendiğinde İnsanları Aşı Konusunda İkna Edebilecek Örnekler Verebilir miyiz?

Tabii ki örnek çok ancak insanların biraz geriye dönük araştırma yapması lazım… Nasıl aşı araştırması yapıyorlarsa aynı öyle… Yukarıdaki resim de aşı karşıtı insanları anlatan çok güzel bir benzetme yapılmış. Bu benzetme de ki araştırmacının biraz geriye dönük tarih okuması ona daha çok fayda sağlar aşının karşıtlığından ziyade.

Bu bilgileri istatistik kurumlarından edinmek çok daha kolay 1920’lerde tüberküloz diye bir hastalık vardı eski adıyla “İnce Sızı” denirdi artık yok. Varsa da tek tük nadir sporadik vakalar. Bu tamamen aşılamasının bir başarısıdır. “Kızamık Ağıdı” diye bir şiir var. Neydi bu şiiri yazdıran? Şimdi nerede? Sadece bu iki örneğe bakılsa bile kafi aşının başarısı. Çiçek hastalığını hiç söylemiyorum bile. Eskiden çiçek yüzünden kaç insan muzdarip oldu… Öldü.  Ama şimdi sadece ismi kaldı. Bir de 1980’den önce doğanlarda sağ koldaki izi.

Koronavirüs Aşısı Hakkında Birçok Viral Video Yayıldı. Aşı Haberleri Konusunda Söylenenler Ne Kadar Gerçeği Yansıtıyor Sizce?

Kesinlikle birçok video var. Ancak bunların hiçbiri bilimsel değil. Tamamen klavyeşörler tarafından yazılmış yapılmış şeyler. Yok şu kadar kişi öldü… yok bu kadar kişi sakat kaldı…ama bunlardan hiçbirisi bilimsel kanıta dayalı değil. Evet yan etki yapmış olabilir ama bunlar oransal olarak bakıldığında ihmal edilebilecek kadar azdır. O yüzden gerçeği sağlıkla ilgili devlet ya da özel sivil toplum kuruluşlarından öğrenmek daha doğru olacaktır.

0
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
vir_sl_
Virüslü

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Giriş Yap

OKU Haber Dergi ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!