Hat Sanatı Nedir?
Hat sanatı, görsel kurallara bağlı kalınarak, yazı ve çerçeveler kullanılarak yapılan bir yazı sanatıdır. “Hat sanatı nedir?” diye düşünüldüğünde herkesin kafasında bir görüntü canlanbilir. Bunun sebebi yaşadığımız coğrafya üzerinde, farklı kültürlerle de etkileşime giren hat sanatının çok köklü bir geleneğe bağlı olmasıdır.
Usta Bir Bakış Açısı
Diğer adı kaligrafi olan hat sanatı hakkında bilgi almak isterseniz, karşınıza çok eski zamanlardan gelen, derinlikli birçok kaynak çıkacaktır. Usta çırak ilişkisine bağlı ilerleyen hat sanatı, genellikle dekoratif amaçlarla kullanılmaktadır. Kendi içerisinde belirli bir alfabesi yoktur ancak bağlı olduğu estetik ve görsel kurallar vardır.
Hat sanatının uygulanmasında, harflerin sembolleştirilmesi veya sembollerin harfler aracılığıyla kağıda aktarılması önemli yer tutar. Hat sanatçısı geniş bir hayal gücüne sahip olmalı ve kağıda aktaracağı yazıyı öncelikle kafasında görmelidir. Bu sebeple hat ustalarının bu sanat için büyük önemi vardır. Usta çırak ilişkisinin olduğu sanatlarda sadece yöntem değil bir bakış açısı da aşılanır.
Osmanlı Hattat Sanatının Merkezlerinden Biri
Dünyada en çok bilinen hat sanatı türleri; İslami, Arap, Pers, Çin ve Batı hat sanatıdır. Hat sanatçıları, hattat adıyla anılır. Osmanlı, birçok kültür ve medeniyete ev sahipliği yaptığı için, Osmanlı kaynaklarından araştırılarak işinin ehli hattatları öğrenmek mümkün. Ünlü hattatların Hat sanatı örnekleri, günümüzde Topkapı Sarayı gibi müzelerde sergilenmektedir. Bu hattatlar yaşadıkları dönemden günümüze kadar gelmiş ve bu birikimin kurucuları olmuş kişiler olarak karşımıza çıkıyor.
Ünlü Hattatlar
Şeyh Hamdullah:
Osmanlı hat ekolünün kurucusu olan Şeyh Hamdullah, hattatların kıblesi ve kutbu, okçuların şeyhi gibi unvanlar almıştır.
Derviş Ali Büyük:
Derviş Ali, Şeyh Hamdullah’ın başlattığı ekolü canlandırmışç ve bu sebeple de “Şeyhi Sani” lakabını almıştır. Kendisinden sonra gelen iki Derviş Ali’den ayrılması amacıyla da “büyük” veya “birinci” lakaplarıyla adlandırılır.
Ahmet Şemsettin Karahisari:
Kanuni dönemine yaşayan ve Yakut ekolünün en önemli isimlerinden olan Karahisari’nin ne yazık ki az sayıda eseri günümüze ulaşmıştır. En önemli eseri, Kanuni’nin isteği üzerine yazdığı ve hala Topkapı Müzesi’nde muhafaza edilen Kuran-ı Kerim’dir.
