Genelde çok hırslı insanlarda görülen ve başarısız olmaktan fazlasıyla korkma durumu olan imposter sendromu, özellikle öğrencilerde çok sık görülen bir psikolojik rahatsızlıktır. Bir diğer adı sahtekarlık sendromu olan bu ruhsal bozuklukta kişiler yüksek mevkideki yerlerine tamamen şans eseri sonucunda geldiklerini düşünürler. Geldikleri noktayı hak etmediklerini düşünen ve her an başarısız olacakmış hissi ile hareket eden bu kişilerde kaygı bozuklukları ve depresyon gibi rahatsızlıklar da baş gösterebilir. Gelin pek çok kişide görülebilen bu ruhsal bozukluğa daha da yakından bakalım.
İmposter Sendromu Genelde Kimlerde Görülür?
Imposter sendromu, genellikle başarılı kişilerde gözlemlenen bir ruhsal bozukluktur. Bu sendromun toplumun hemen hemen %70’inde görüldüğü gerçeği de mevcuttur. İş alanında ya da okulda başarılı olan kişiler bu statüye tamamen şans eseri sonucunda geldiklerini düşünmeye başlar. Bu kişiler genelde başarısız olmaktan çok korkarlar ve başarısızlıklarının günün birinde mutlaka ortaya çıkacağını düşünürler.
Kadın bireylerde daha sık gözlemlenen bu sendromun toplumsal rol biçilmesi ile de yakından ilgisi vardır. İş yerinde ya da akademik eğitimi sırasında mobbing ya da çeşitli tacizlere uğrayan kadınlarda erkek bireylerden daha başarısız hissetme durumu ortaya çıkabiliyor. Bu da statü sahibi olan başarılı kadınlarda bu tip sendromların görülme riskini yükseltiyor.
Sahtekarlık Sendromu Nedenleri ve Tedavisi
Imposter sendromu, kadın bireylerde sıklıkla görülebildiği gibi bazı erkek bireylerde de gözlemlenmektedir. Sendromun başlıca nedenleri arasında aile yaşantısı gelirken kişilerin toplumsal yargıları da bu sendromun açığa çıkmasında aktif bir rol oynar.
Bilim insanlarının yaptıkları incelemeler sonucunda sendromun aile içerisinde geliştirilen başarılı olma baskısı sonucunda sıklıkla ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Mükemmeliyetçi bir aile yapısına sahip olan kişilerde başarı hırsı ve başarısız olma korkusu çok sık ortaya çıkmaktadır.
Aile içerisinde mükemmel olarak görülen ve her işi kolayca başaracağına inanılan birey, iş ya da okul hayatında en ufak bir yenilgide bu sendromun gelişmesini sağlayabilir. Bu şekilde yetiştirilen çocuklarda okul hayatındaki en ufak hatalarda sahtekarlık sendromu kendini göstermeye başlayacaktır.
Bu sendromun üstesinden gelmek için kişinin öncelikle kendini tanıması ve bu durumu kabullenmesi gerekiyor. Bu adımın hemen ardından ise başarısız olma korkusunun üzerine gidilmesi ve küçük ya da büyük hatalarla yüzleşilmesi gerekiyor. Bu sendromdan mustarip olan kişilerin durumlarına göre psikolojik destek alması da büyük önem teşkil ediyor. Çünkü sendrom, kimi bireylerde anksiyete bozukluklarına ve depresyona da sebebiyet verebiliyor.
BBC ile yaptığı bir röportajında canlı yayına çıkmadan önce İngiliz modacı Alexa Chung bu impostor sendromu olarak bilinen sahtekar sendromu ‘ndan çok kişinin muzdarip olduğuna dikkat çekti. Aynı zamanda da coğu zaman kendisini yetersiz hissettiğini de söyledi.
Kısaca, İş hayatlarında elde ettiğinizi, sahip olduğunuzu, kişilerin kendilerini bulundukları yere şans eseri geldiğini ve bunu hak ettiğinizi fakat şu anda bir gün foyanızın ortaya çıkacağını düşünenler sahtekarlık sendromuna yakalanmış olabilirler.
