İslam tarihi, büyük savaşlarla ve zaferlerle doludur. Bu büyük savaşlar, İslam’ın yayılmasını engellemek isteyenlerle Müslümanlar arasında meydana gelmiştir. İslam peygamberi peygamberliğini ilan ettikten sonra doğduğu şehirde istenmemiştir. Artan baskılar ve tacizler sonucu yeni bir şehre Medine’ye ona inanlarla berber göç etmiştir.
Bu yeni şehirde İslam Devleti’nin ilk temellerini atmıştır. İslamiyet’in yayılmasını engellemek isteyenler yine boş durmamıştır. Bu yayılmayı engellemek için çeşitli savaşlar meydana gelmiştir. İslam tarihi en büyük savaşları arasında bir kısmı şunlardır.
1. Bedir Savaşı
İslam tarihi en büyük savaşları arasında birincisi olan Bedir Savaşı, Müslümanların ilk savaşı olması nedeniyle önemlidir. Müslümanlar Mekke’den Medine’ye 622 yılında göç etmişlerdir. Medine konum olarak Mekkeli kervanların Suriye ile olan ticaret için yaptıkları yolculukların geçiş yolundadır. Dolayısıyla Mekke’den ayrılan Müslümanların evinin yağmalanması sonucu, Müslümanlar bu kervanlarda haklarının olduğunu düşünmekteydi.
Ebu Sufyan zengin bir kervanla Suriye yolunu tutmuştu. Bun kervana baskın düzenlemek amacıyla 300 kişilik bir birlik kuruldu. Bunu haber alan Sufyan, Mekke’den yardım istedi. Mekkeliler bu çağrı üzerine harekete geçtiler. Müslüman birlikler ise Bedir’e hareket ettiler.
Sufyan, kervanın yolunu değiştirerek birlikle karşılaşmadı fakat yola çıkan Mekkeliler savaşa hazırdı. Bedir’e Mekkelilerden önce varan İslam birliği kendi tarafındakiler hariç su kuyularının hepsini kumla doldurup kullanılmaz hale getirdi. Mekkelilerin sayısı yaklaşık 1000 kişi olmasına rağmen, Müslümanlar savaştan galip ayrıldı. Müslümanlar toplam 14 şehit verdi.
Bedir Savaşı, İslam tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Bununla birlikte bu savaşa katılan sahabelere de ayrı bir önem atfedilmektedir. Bu savaşa katılanlara ashabı bedir denmektedir.
2. Uhud Savaşı
Uhud Savaşı tarihi 23 Mart 625’tir. Uhud Dağı’nın eteğinde yapıldığından bu adı almıştır. Uhud Savaşı kısaca Müslümanların yenilmesi ve peygamberin yaralanmasıyla sonuçlanmıştır.
Bedir Savaşı Mekkeliler açısından mağlubiyet ile sonuçlanınca bunun intikamı için yeni bir savaş açmaya karar verdiler. Bunu öğrenen Hz. Muhammed (s.a.v.) ileri gelen ashabı ile nasıl bir yöntem izlemeleri gerektiğini görüştü.
Gençlerden oluşan çoğunluk hücum savaşı yapma görüşünde bulundu. Hz. Muhammed (s.a.v) farklı görüşte olsa da çoğunluğun fikrine uyarak 1000 kişilik orduyla Medine’den ayrıldı.
Dağa önceden gelerek avantajlı bir pozisyonda mevzilendiler. Bu avantaj sayesinde Sayıca üstün olan Mekkelileri ilk başta püskürtüler. Fakat savaş daha bitmeden savaşı kazandıklarını düşünen genç heyecanlı Müslümanlar ganimet toplamak için mevzilerinden ayrıldılar.
Bu mevzilerden ayrıldığını gören bir Halid Bin Velid komutasındaki bir grup, Mekkeli Müslümanlara arkadan saldırdılar. Neye uğradığını şaşıran Müslümanlar bir an bozguna uğradı. Peygamberin öldüğü söylentisi ile iyice moralleri bozuldu. Buna rağmen Hz. Muhammed (s.a.v.) bir grup Müslümanla dağın eteklerinde tekrar mevzilenmeyi başardı.
Müslümanların yenilmesiyle sonuçlanan Uhud Savaşı sırasında ölen birçok sahabe oldu. Uhud şehitleri diye adlandırılan bu sahabeler içerisinde peygamberin amcası Hz. Hamza da bulunmaktaydı.
3. Hendek Savaşı
İslam tarihi en büyük savaşları arasına girme sebebi son savunma savaşı olmasıdır. Hendek Savaşı kısaca Müslümanların Medine’de vermiş olduğu savunma savaşıdır. Hendek Savaşı tarihi 627 yılıdır. Bu savaşın kazanılması sayesinde Müslümanlar saldırı üstünlüğü kazanmışlardır. Bu son savunma savaşlarıdır.
Uhud Savaşı sonrası Bedevi Kabilelerini de ikna eden Mekkeliler 10 bin kişilik orduyla Medine’ye saldırmaya karar verdiler. Bu savaşta Araplar arasında daha önce görülmemiş bir yöntem izlemek isteyen Hz. Muhammed (s.a.v.), Selmanı Farisi’nin önerisiyle şehrin etrafına hendek kazdırdı. Savaşın adı da buradan gelmektedir.
Kuşatmanın uzaması sonucu Bedevi Kabileleri savaşı terk etti. Bunun üzerine dengesi bozulan Mekke ordusuna karşı kuşatma gerçekleştiren Müslümanlar böylece üstünlüğü ele geçirmiş oldular.
4. Huneyn Savaşı
Müslümanların, Hevazin kabilesi ile yaptığı savaştır. Hevazin kabilesi, Kuzey Arabistan’da bulunan en güçlü kabiledir. 630 yılında yapılan savaş Müslümanları galibiyetiyle sonuçlanmıştır. Huneyn Savaşı adını Huneyn Vadisi’nden almaktadır.
Bu kabile soy yakınlığı nedeniyle Kureyş kabilesi ile doğal bir müttefikti. Müslümanların Mekke’yi fethetmeleri sonucu hemen Mekke üzerine saldırmak istedi. Bunu öğrenen Peygamber de onları karşılamak için ordusuyla Mekke’nin dışına çıktı. Huneyn Vadisi önünce savaş cereyan etti. Müslümanlar kazandı. Kaçan bazı Hevazin kabile mensupları Taif’e sığındı.
5. Puvatya Savaşı
İslam tarihi en büyük savaşları arasında yer alması sebebi Müslümanların Avrupa’da ilerleyişinin durmasına sebep olan savaş olması nedeni iledir.
711 yılında Tarık Bin Ziyad komutasına Müslümanlar Avrupa’ya İspanya topraklarından girmiştir. 732 yılına kadar Avrupa’da ilerlemesini sürdüren Müslümanlar bu yıldan sonra ilerleyemediler.
Puvatya Savaşı 732 yılında meydana gelmiştir. Puvatya Savaşı’nın önemi Müslümanların Avrupa’da ilerlemesini durması olarak görülmektedir. Franklar ile Endülüs Emevi Devleti arasında olan bu savaşı Franklar kazanmıştır.
6. Talas Savaşı
Talas Savaşı tarihi 751 yılıdır. Çinliler ile Abbasiler arasında meydana gelen bir savaştır. Savaş bugünkü Kırgızistan’da meydana gelmiştir. İsmini savaşın meydana geldiği bölgenin yakınındaki nehirden almıştır.Talas Savaşı sonuçları tarihin akışını değiştiren sonuçlardır.
Bunlardan biri matbaanın Çin dışına çıkmasıdır. Bunun dışında barut, pusula gibi maddeler Araplar tarafında öğrenmiş olmaktadır.Talas Savaşı önemi birçok devlet tarafından faklı yönleri bulunmaktadır. Türkler açısından en büyük önemi İslamiyet’i tanmış olmalarıdır.
İslam devleti, peygamber efendimizin peygamberliği ilanı ile başlayan, dört halife dönemi ile devam eden büyük savaşlar sonrası kurulmuştur. Özellikle cahiliye dönemi büyük savaşlara sahne olmuştur. Ardından emeviler dönemi ve osmanlı devleti dönemi arasında İslam devletleri sürekli olarak islam karşıtı devletlerle savaş halinde olmuştur. Osmanlı tarihi sayısız zaferlerle doludur.
