Sağlık teknolojisi, tıbbın ortaya çıktığı çağdan günümüze gelişmeye devam ediyor. Tıp bilindiği üzere; insan sağlığının sürekliliği sağlamak, bozulan sağlığın düzeltilmesini gerçekleştirmek ve hastalıklardan korunmayı barındıran bir bilim dalı. Tıp bilimi, içerisinde birçok farklı disipline de yer veriyor. 2500 yıl öncesinde Hipokrat tarafından bir sanat olarak tanımlanan tıp, günümüze kadar teknolojik anlamda yaşanan gelişmeler sayesinde ilerleme şansını yakalıyor.
Yazının bulunması öncesinde hastalık tanımı, kötü tanrıların illeti şeklinde tanımlandı. Bunun için de çeşitli gıdaların tedavi edici özellikleri ortaya kondu. Mısır döneminde ise eczacılık alanına gelişim sağlandı ve insan sağlığında temizliğin önemi fark edildi. Ayrıca Mezopotamya’da Hammurabi Kanunları ile bazı tıbbi kural ve uygulamalar belirtilmiştir. Akupuntur, Çin’de etkili bir tedavi yöntemi olarak kullanıldı. Yunan/Roma dönemine gelindiğinde ise Hipokrat, Aristo, Galen öncülüğünde tıp cerrahi bir nitelik kazanmaya başladı.
Orta Çağ’da Tıp Gelişimi
Tıp biliminin gelişimi, Orta Çağ’da ve Bizans Uygarlığı’nda duraklama ve gerileme dönemi yaşamıştır. Tıp alanında İslam/Arap döneminde de yeniden yükseliş sağlanmıştır. Rönesans döneminde de pek çok tıp dalı gibi cerrahi alana da en parlak dönem yaşanmıştır. Leonardo Da Vinci, anatomi resimlerini bu dönem içerisinde ortaya koyuştur. Valerius da ilk modern farmakope yazmıştır. Kimyanın öncüleri arasına yer alan Paracelsus, birbirinden farklı çeşitli bileşikleri farmakope içine eklemiştir. Modern anatominin kurucusu Vesalius ile en büyük cerrah Pare de bu dönemde öncüler arasında yer almış ve tıbbın gelişmesinde ekili olmuştur.
Modern Zamanlarda Tıp Gelişimi ve Sağlık Teknolojisi
Modern dünyamızda teknolojinin gelişmesi sayesinde tıp alanında da birçok yeni özellik söz konusu olmuştur. Sağlık teknolojisi hem hekimlerin çalışma alanlarını hem de hekimlerin beceri gerektiren eylemlerinde gelişme yaşanmasını sağlamıştır. Ayrıca, sağlık teknolojisi alanında gelişmelerin yaşanması, hastaların güvenliğini de artırmıştır.
Modern tıbbın gelişim göstermesi hem hastalar hem de hekimler ve sağlık çalışanları açısından büyük önem taşımaktadır. Çünkü sağlık teknolojisi artıları sayesinde hastalar ve hekimler daha konforlu şekilde hareket etme şansına sahip olmuşlardır. Örneğin; hastaların daha az dikiş, daha az operasyon izi, kansız ameliyat ve çabuk işe dönme beklentileri, sağlık teknolojisi alanındaki gelişmeler sayesinde karşılık bulmuştur. Modem tıbbın gelişimiyle birlikte anestezi, antisepsi tanımlamaları da yapılmıştır.
Cerrahi teknolojiler kullanılmaya başlanarak konfor alanı oluşturulmuş, hasta sağlığı daha fazla güvence altına alınmaya başlanmıştır. Günümüzde laparoskopik cerrahi ve robotik cerrahi teknolojileri, sağlık teknolojisinin gelişmesi sayesinde uygulanabilmektedir.
Sağlık Teknolojisi Gelişimi ve Robotik Cerrahi Nedir?
Robotik cerrahi ilk kez 2000 senesinde Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılmıştır. Bu sağlık teknolojisini gelişiminin asıl amacı; uzayda rahatsızlanabilecek bir astronotu uzaktan kumanda ile tedavi etmek olmuştur. Fakat bu teknolojinin uygulanması, bazı yükümlülükleri de beraberinde getireceği için asıl amacı için kullanılmamıştır. Bazı bilim insanları ve sağlık sektörü tarafından tıp alanında devrim olarak nitelendirilen bu cihaz için Robot Yapımı Laparoskopik Cerrahi tanımlaması yapılmıştır. Bu ortaya konan cihaza Da Vinci ismi verilerek FDA onayı da alınmıştır. Robotik cerrahi yani laparoskopik cerrahi aleti daha fazla ürolojik ameliyatlarda gerçekleştirilmiştir.
Laparoskopik cerrahi aleti ile küçük kesiler ile açılan kanallardan gerekli olan operasyon gerçekleştirilmeye başlandı. Alette bulunan 16 kat büyütme ile 3 boyutlu görünüm özellikleri, anatomik cerrahinin öğrenilmesini de kolaylaştırmıştır. Bu aletteki kolların insan eli gibi yorulmaması, aletin daha fazla derinlik, daha yüksek çözünürlük sağlaması, uzaktan ameliyat edebilme şansı, en önemli özellikler arasında yer almaktadır. Sağlık teknolojisi alanında büyük bir gelişime olanak sağlayan robotik cerrahi, aynı zamanda hastaların hastanede kalış süresini kısaltmıştır.
Robotik cerrahi dezavantajları da bulunan bir cerrahi işlem olmuştur. Çünkü robotik cerrahide maliyetinin oldukça fazla olması söz konusudur ve bu nedenle yaygınlık kazanması mümkün değildir. Ayrıca dokunma hissi laparoskopik cerrahi kapsamında olmadığı için dezavantaj sayılmaktadır. Kısacası, bu sağlık teknolojisi maliyetinin yüksel olması sebebiyle yaygınlık kazanmamıştır. Ancak Türkiye’de pek çok alanda ve pek çok hastanede robotik cerrahi ile ameliyatlar gerçekleştirilebilmektedir.
Robotik Cerrahide Doktorun Yeri
Sağlık teknolojisi alanında robotik cerrahi gelişimiyle birlikte doktorların ne yaptığı ve ne yapacağı soruları akıllara gelmektedir. Hatta laparoskopik cerrahi gelişi ile birlikte daha az sayıda doktora ihtiyaç duyulacağını sananlar da bulunmaktadır. Ancak böyle bir durum söz konusu değildir. Bu teknolojideki aletler, doktorların zaten kullanmakta oldukları aletlerin çok daha gelişmişidir. Yani; ameliyatları gerçekleştiren robotlar değil; doktorlardır. Çünkü robotik cerrahide kollar yalnızca doktorların yönlendirmeleri doğrultusunda çalışabilmektedir. Laparoskopik cerrahi ameliyatlarında hekimler, bilgisayar üzerinden komutlar vererek robot kollarını hareket ettirebilmektedir. Kısacası; robotik aletlerin kontörlü tamamen cerrahın elindedir.
Türkiye’de Sağlık Teknolojisi ve Robotik Cerrahi
Türkiye’de bulunan robotik cerrahi sistem sayesinde hastalara ileri sağlık teknolojileri uygulanabilmektedir. Ülkemizde bulunan ve hastaların ameliyatlarında kullanılan toplamda 34 robotik cerrahi sistemi, titreme kaygısı olmadan kritik ameliyatlarda kullanılabilmektedir. Ayrıca robot kollarının yorulma özelliğinin olmaması, zorlu ve uzun ameliyatların başarıyla gerçekleştirilmesini de sağlamaktadır.
Türkiye’de sağlık teknolojisi her geçen yıl yeni bir gelişme kaydetmektedir ve robotik cerrahi ameliyatları ülkemizde başarıyla uygulanmaktadır. Bu teknoloji, hekimlerin stresini azaltmaktadır. Beraberinde de pek çok kazanımı getirmektedir. Kısacası; geleceğin sağlık teknolojileri arasında bu cerrahi alanda daha fazla gelişim beklenmektedir. Geçmişten günümüze sağlık teknolojileri gelişmeye devam ettiği gibi bundan sonra da edecektir.
