Türk Ceza Kanunu kapsamında düzenlenen Karşılıksız Yararlanma Suçu, özellikle kaçak elektrik, doğalgaz ya da su kullanımı gibi durumlarda karşılaşılan bir yasal düzenlemedir. Bu anlamda, toplumda çok merak edilen ve araştırılan Karşılıksız Yararlanma Suçu nedir, nasıl oluşur? Kullanma hırsızlığı için görevli mahkeme hangisidir? İşte, merak edilen tüm yönleri ile Karşılıksız Yararlanma Suçu ve cezası…
Karşılıksız Yararlanma Suçu Nedir | Yasal Dayanağı Hangi Maddedir?
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK), “Mal Varlığına Karşı Suçlar” başlıklı onuncu bölümünde düzenlenen karşılıksız yararlanma suçu, üç ayrı fıkraya ayrılmıştır. Bir malvarlığı suçu olan bu suça dair yasal düzenleme ise Türk Ceza Kanunu 163. Maddesinde şu şekilde yapılmıştır:
TCK 163- (1) Otomatlar aracılığı ile sunulan ve bedeli ödendiği takdirde yararlanılabilen bir hizmetten ödeme yapmadan yararlanan kişi, iki aydan altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.(2) Telefon hatları ile frekanslarından veya elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli veya şifresiz yayınlardan sahibinin veya zilyedinin rızası olmadan yararlanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.(3) Abonelik esasına göre yararlanılabilen elektrik enerjisinin, suyun veya doğal gazın sahibinin rızası olmaksızın ve tüketim miktarının belirlenmesini engelleyecek şekilde tüketilmesi halinde kişi hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. 
Bu yasal düzenleme kapsamında karşılıksız yararlanma suçu, bedeli ödenmek suretiyle ve otomatlar aracılığı ile yararlanılan hizmetlerden ödeme yapmaksızın yararlanarak ya da şifreli veya şifresiz yayınlardan sahibi veya zilyedinin rızası olmaksızın yararlanarak veyahut elektrik, doğalgaz, su, telefon gibi hizmetleri sahibinin rızası olmaksızın ve tüketim miktarının belirlenmesini engelleyecek şekilde yani kaçak olarak kullanarak işlenilen bir suçtur.
1 – Otomatlardan Karşılıksız Yararlanma Suçu (TCK madde 163/1)
Otomatlar vasıtasıyla sunulan ve ancak bedeli ödenmek suretiyle yararlanılabilen hizmetlerden ödeme yapmaksızın yararlanılması, karşılıksız yararlanma suçunun ilk halini oluşturur. Örneğin, yiyecek-içecek otomatından bedelini ödemeksizin herhangi bir şekilde haksız olarak yararlanılması.
2 – Telefon Hatlarından ya da Yayınlardan Karşılıksız Yararlanma (TCK madde 163/2)
Sahibinin veya zilyedinin rızası olmaksızın, telefon hatlarıyla frekanslarından ya da elektromanyetik dalgalar ile yapılan şifreli ya da şifresiz yayınlardan karşılıksız yararlanma da bu suçu oluşturur. Örneğin, şifreli olarak abone sistemi ile sunulan bir yayının şifresinin kırılarak izlenilmesi.
3 – Kaçak Olarak Elektrik, Doğalgaz, Su Kullanma (TCK madde 163/3)
Sayaçtan geçirilmeksizin elektrik, doğalgaz ya da su kullanılması halinde bu suç oluşur. Burada dikkat edilmesi gereken nokta abone olmaksızın kullanım değil, tüketim miktarının tespitine engel olacak (sayaçsız) şekilde kullanımın bu suçun unsuru olmasıdır. Yani bir sayaçtan geçirerek kullanımın var olduğu durumda abone olmadan kullanım bu suçu oluşturmaz. Sayaçtan geçirilerek ancak abone olmaksızın kullanım özel hukuk alanını ilgilendiren bir alacak-verecek anlaşmazlığına neden olur.
Karşılıksız Yararlanma Suçu Cezası Ne Kadardır?
TCK 163. Maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen, “Otomatlar aracılığı ile sunulan ve bedeli ödendiği takdirde yararlanılabilen bir hizmetten ödeme yapmadan yararlanma” suçunda ceza iki aydan altı aya kadar hapis veya adlî para cezası,
TCK 163. Maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen, “Telefon hatları ile frekanslarından veya elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli veya şifresiz yayınlardan sahibinin veya zilyedinin rızası olmadan yararlanma” suçunda ceza altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası,
TCK 163. Maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen, “Abonelik esasına göre yararlanılabilen elektrik enerjisinin, suyun veya doğal gazın sahibinin rızası olmaksızın ve tüketim miktarının belirlenmesini engelleyecek şekilde tüketilmesi halinde” ceza bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası olarak belirlenmiştir.
Karşılıksız Yararlanma Suçu ve Etkin Pişmanlık (TCK 168/5)
Bu suça ilişkin etkin pişmanlık TCK 168. Maddenin 5. Fıkrasında özel olarak düzenlenmiştir. Buna göre:
“Karşılıksız yararlanma suçunda, fail, azmettiren veya yardım edenin pişmanlık göstererek mağdurun, kamunun veya özel hukuk tüzel kişisinin uğradığı zararı, soruşturma tamamlanmadan önce tamamen tazmin etmesi halinde kamu davası açılmaz; zararın hüküm verilinceye kadar tamamen tazmin edilmesi halinde ise, verilecek ceza üçte birine kadar indirilir. Ancak kişi, bu fıkra hükmünden iki defadan fazla yararlanamaz”
Buradaki zararın karşılanması, karşılıksız kullanım nedeniyle doğan gerçek zarara ilişkindir. Bunun dışında kaçak kullanımdan dolayı ilgili kurumca, ayrıca bir ceza kesilmişse onun ödenmesi etkinlik pişmanlık için gerekmez. Bu suç nedeniyle verilecek cezalar, “Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması” kapsamında kalan cezalardandır. Yani, karşılıksız yararlanma suçu sebebiyle verilen hapis cezası ya da adli para cezası için hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı veya erteleme kararı verilebilir.
Karşılıksız Yararlanma Suçu için Görevli Mahkeme Hangisidir?
Karşılıksız yararlanma suçu nedeniyle yargılama yapma görev ve yetkisi Asliye Ceza Mahkemesine aittir. Bu suç için olağan dava zamanaşımı süresi ise sekiz yıl olarak belirlenmiştir.
