Lohusa depresyonu, henüz lohusalık sürecini doldurmamış ve bazı sıkıntıları bulunan kişileri yakından ilgilendiren bir konudur. Doğum sonrası ortaya çıkabilen bu rahatsızlık, kadınların yaşam koşullarını etkileyebilmekte ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürmektedir. Lohusalık depresyonunda belirtiler ortalama 2-4 hafta aralığında ortaya çıkar.
Bu depresyon kısa sürede geçebileceği gibi, tam anlamıyla geçmesi ortalama 10 ila 12 ay kadar da sürebilir. Bu belirtilerle baş etmek durumunda kalan kadınlar, bebekli yaşama adapte olmakta da fazlasıyla zorlanacaktır. Tüm bu bilgiler ışığında haberimizde lohusa depresyonu belirtilerinin neler olduğuna ve lohusa depresyonunu geçirdiğinizi nasıl anlarsınız konularına yer vereceğiz.
Lohusa Depresyonu Nedir? Risk Faktörleri Nelerdir?
Lohusa depresyonu ne zaman geçer konusuna değinmeden önce, lohusa depresyonunun net tanımının ne olduğuna ve risk faktörlerine değinmekte fayda var. Postpartum depresyon olarak da bilinen bu rahatsızlık, kadınlarda lohusalık dönemi sırasında ruhsal problemlerin baş gösterdiği bir süreçtir.
Bu nedenle lohusa depresyonu nedir sorusuna, kadınlarda meydana gelen ruhsal sıkıntı ve çökkünlük durumu yanıtı verilebilecektir. Doğum sonu dönemde depresyona giren kadınların tespit edilebilmesi için doktorlar tarafından risk faktörlerinin net bir şekilde değerlendirilmesi gereklidir.
Bu depresyonda biyolojik ve psikolojik nedenlerin rahatsızlığı ortaya çıkardığı tespit edilmiştir. Özellikle hormonal değişikliklere bağlı olarak yaşanan iniş ve çıkışlar bu psikolojik rahatsızlığın çok daha ciddi boyutlara ulaşmasına sebep olabilir. Lohusa depresyonunda risk faktörleri şu şekildedir;
Doğum şekli,Kadının birden fazla çocuğa sahip olması,Plansız gebelik,Zor geçen gebelik süreci, zorlu doğum eylemi,Bebekte kalıtsal ya da benzeri hastalıkların varlığı,Eşle olumsuz ilişkilerin bulunması,Kadının daha önce depresyon geçirmiş olması,Emzirme problemlerinin yaşanması,Maddi sıkıntılar,Düşük eğitim düzeyi,İhtiyaçların karşılaşılması sırasında zorlanma,Kadının yanında herhangi bir desteğinin bulunmaması,
Lohusa Depresyonu Belirtileri
Lohusa depresyonu nasıl geçebilir, belirtileri nelerdir gibi konulara yer verilirken, kadınların durumu ve koşullarının da farklı olacağının göz önünde bulundurulması oldukça önemlidir. Bu kapsamda belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak lohusa depresyonu belirtileri şu şekilde sıralanabilecektir;
Sinirlilik,Sık görülen duygu durum değişiklikleri,Az konuşma,Çökkünlük,Donuk yüz ifadesi ve daha az mimik kullanımı,Kadının sevdiklerinden uzaklaşması,İştah kaybı ya da yeme bozuklukları,Uykusuzluk,Aşırı ağlama,Suçluluk ve yetersizlik,Odaklanma ve günlük işlerini yerine getirme becerilerinde azalma,Ölüm ve intihar düşünceleri,Lohusa depresyonu bebeği istememe ya da bebeğe zarar verme düşüncelerinin bulunmasıdır.
Yukarıda belirtilen lohusa depresyonu belirtileri dışında kadınlarda bazı öznel belirtilerin görülebilmesi de söz konusudur.
Lohusalık Depresyonu Ne Zaman Geçer?
Lohusalık depresyonu konusunda temel bilgileri verdikten sonra depresyonun ne zaman geçeceği konusuna giriş yapabiliriz. Depresyon bebeklikten yaşlılığa kadar olan dönemde hemen her insanın başına gelebilecek bir durumdur. Bu psikiyatrik rahatsızlık, her insanın yaşam kalitesini düşüreceği için erken müdahalenin tedavi açısından oldukça önemli olduğunu vurgulamak gereklidir.
Lohusa depresyonu ne zaman ortadan kalkar sorusuna kesin ve net bir zaman verilebilmesi söz konusu olamaz. Normal standartlarda kadınların ilk hafta içerisinde lohusa depresyonuna ait belirtileri yaşaması normal karşılanabilir. Çünkü doğum sonunda fizyolojik açıdan farklılıklar, rahimdeki değişiklikler, hormonal farklılıklar, rutin hayatta bebekle birlikte yaşanan değişimler yaşanması tüm bu hislerin ortaya çıkışına neden olacaktır.
Ancak bu durumunun ilk hafta sonunda bitmemesi halinde lohusa depresyonundan şüphelenilmektedir. Doğumdan ortalama 2 ila 4 hafta içerisinde görülen lohusa belirtilerinin tamamen ortadan kalkması için ortalama 12 aylık bir süreç geçmesi gerektiği söylenebilir. Lohusa depresyonu sürecinin belirtilenden daha kısa ya da uzun olması da yaşanabilen bir durumdur.
Lohusa Depresyonu Farklı Bir Ruhsal Bozuklukla Karıştırılabilir Mi?
Lohusa depresyonu ağırlıklı olarak annelik hüznü olarak bilinen ruhsal bozukluk ile karıştırılabilmektedir. Yeni doğum yapan kadınlarda kilo değişimleri ve yoğun uykusuzluk gibi durumlar annelik hüznünün ortaya çıkmasına neden olabilir. Ancak annelik hüznü ve lohusa depresyonunda belirgin bir farklılık bulunmaktadır. Çünkü annelik hüznünde kadının bebeğine kötü duygular beslemesi ya da zarar verme isteğinin bulunduğu gözlemlenmez.
Ancak lohusa depresyonunun belirtileri arasında bu duyguların egemen olduğunu söyleyebilmek mümkündür. Bunun yanı sıra her ikisinde de konsantrasyon bozuklukları, duygu durum değişiklikleri, aktivite ve sevdiklerine olan ilginin azalması, özgüven eksikliği, yetersizlik, uykusuzluk, iştah değişiklikleri yaşanabilir.
Zarar verme ve intihar düşünceleri lohusa depresyonunda yaygın olduğu için tanı bu şekilde rahatlıkla konulabilmekte ve lohusa depresyonu tedavisi konusunda araştırmalar yapılabilmektedir.
Lohusa Depresyonu Her Kadının Başına Gelir Mi?
Lohusa depresyonu doğum sonu dönemde hemen her kadının başına gelebilen bir durumdur. Yapılan araştırmalara göre kadınların %75’i hormonal değişimler sebebiyle lohusa depresyonunu yaşamaktadır. Ancak bu oranın büyük bir kısmı ilk hafta sonunda tüm belirtilerden arınarak, normal yaşantısına devam edebilmektedir.
Ancak yaklaşık %10-15’lik bir oranı oluşturan kadınlarda, belirtilen 2 ay ile 12 ay aralığında varlığını sürdürebilir. Uzun süreli bu rahatsızlık ile baş eden kadınlar lohusa depresyonu belirtileri olarak kişisel ilişkiler arası sorunlar, sosyal destekten yoksunluk, sosyal zorlanma ve bebeğe bağlanamama gibi durumlar yaşadıklarını ifade edebilmektedir.
Lohusa Depresyonu Bebek ve Çocukları Etkiliyor Mu?
Bu durumu yaşayan pek çok kadın, lohusa depresyonu nedir ve bu rahatsızlığın çocuklar üzerindeki etkileri nelerdir gibi durumları sorgulamaya başlayacaktır. Lohusa depresyonuyla baş eden kadınların bebek ve çocukların durumdan olumsuz etkilendiğini söyleyebilmek mümkündür. Yapılan araştırmalara göre depresif duyguları var olan anneler bebek ve çocuklarına daha az ilgi ve şefkat gösteriyor.
Bu nedenle çocukların ilgi ve şefkat duygusundan yoksun olmaları nedeniyle bazı davranışlar geliştirdikleri ifade edilmektedir. İlk olarak annesi depresif duygular yaşayan bebek ve çocukların depresyon gibi psikolojik hastalıklara yatkın olduklarını söyleyebilmek mümkündür. Yaşamının her anında bir risk faktörü olarak kabul edilen bu çocuklar özellikle bu rahatsızlığı büyüme ve gelişme süreçlerinde yaşadıklarında başarısızlık ve sosyal ilişkilerde sorunlar gibi durumlarla karşı karşıya kalabilir.
Bilimsel araştırmalara göre lohusa depresyonu belirtileri göstererek, çocukları ile daha az ilgilenen annelerin çocukları davranışlar ortaya koyar. Bu davranışlara örnek olarak sinirlilik, çekingenlik, az mimik kullanımı, az konuşma ve uygun olmayan hareketlerin varlığı gösterilebilecektir. Bu hastalık ileri boyutlarda yaşandığı takdirde, çocuk ve bebekler için hayati bir tehlikede yaratabilir. Özellikle bu psikolojik hastalıkları yaşayan ve çocuklarına kötü duygular besleyen annelerin tedavisi için psikologlardan yardım alınması önerilir. Psikologlar lohusa depresyonu ne zaman geçer konusu üzerine çalışmalar yaparak annenin psikolojik açıdan iyileşmesini sağlayabileceklerdir.
Lohusa Depresyonu Nasıl Geçer?
Bu rahatsızlığı yaşayan kadınlar sıklıkla lohusa depresyonu nasıl geçer sorusuna yanıt arayabilir. Bu noktada kadınların mutlaka bir psikologdan yardım alması gerektiği vurgulanmalıdır. Klinik muayene sonrasında hastalığın şiddeti belirlenerek, etkin bir tedavi sürecine başlanacaktır. Motivasyon görüşmeleri, bilişsel davranış çalışmaları, TMU( Transkraniyal Manyetik Uyarı), EKT(Elektro Konvülsif Tedavi) ve ilaç tedavisi lohusa depresyonu nasıl geçer sorusunun aslında kilit cevapları arasındadır.
Tüm bu yöntemler hastalığın şiddeti doğrultusunda kullanılarak, olumlu sonuçların alınması sağlanabilecektir. Bilimsel araştırmalar doğrultusunda bu yöntemlerin bir ya da birkaçının bir arada kullanılması ile hastalığın %92 oranında atlatılacağı söylenebilecektir. %8 oranında bulunan vakalarla karşılaşıldığında ise bu süreç ancak yatarak tedavi şeklinde uzun süreye yayılarak atlatılabilecektir.
Ancak lohusa depresyonunda tedavi kadar korunma sürecinin de son derece önemli olduğu bilinmelidir. Kadınların doğum sonu dönemde sıklıkla karşılaştığı lohusa depresyonu koruyucu ruh sağlığı çalışmaları, önceden risk faktörlerinin belirlenmesi, rutin kontroller, gebelik sürecinde yaşanacak olaylar hakkında bilgilerin verilmesi ve baş etme yöntemlerinin geliştirilebilmesi ile büyük ölçüde engellenebilmektedir.
