featured

Şufa Hakkı Ne Demek | Önalım Hakkı Olarak da Adlandırılan Şufa Hakkının Kullanım Koşulları Nelerdir?

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Vatandaşların hukuki haklarını bilmeleri ve gerektiğinde bunları kullanmaları büyük önem taşır. Bu anlamda hukuk sistemimiz içerisinde yer alan şufa hakkı yani önalım hakkı konusunda merak edilenleri paylaşacağız. Paylı mülkiyette oldukça önem taşıyan şufa hakkı nedir? Hangi koşulların varlığı altında kullanılabilir? İşte, şufa hakkına dair tüm detaylar…

Şufa Hakkı Nedir?

Şufa hakkı ya da diğer bir ifade ile önalım hakkı, paylı mülkiyet söz konusu olduğunda, paydaşlardan birinin payını satmak istemesi durumunda diğer paydaşlara bu payı öncelikle satın alma imkanı veren bir hak olarak tanımlanabilir. Bu anlamda şufa hakkı, paylı mülkiyetin kurulması ile ortaya çıkan bir haktır.

Şufa Hakkının Kullanım Koşulları Nelerdir?

Şufa hakkına dair düzenlemeler 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 732 ve 735. Maddeleri arasında yer alır. Medeni Kanun 732. Maddesinde Yasal Önalım Hakkı;  

“Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler”  

Şeklinde düzenlenmiştir. Bu hakkın kullanımı da dava yolu ile mümkün olabilecektir. Şufa yani önalım hakkı ile taşınmazın mevcut paydaşlar arasında kalması hedeflenmiştir. Bu kapsamda şufa ya da diğer bir ifadeyle önalım hakkının kullanılabilmesi için aranan koşullar ise şunlardır;

Şufa hakkında ancak paylı mülkiyet söz konusu ise kullanılabilir. Taşınmaz eğer paylı mülkiyete tabi ise önalım hakkı söz konusu olur. Kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş taşınmazlar yönünden önalım hakkı bulunmaz.Şufa hakkı ancak paydaşlarca kullanılabilir. Birden çok paydaşın şufa hakkını kullanmak istemesi durumunda, söz konusu pay hisse oranlarına bakılmaksızın bu hakkı kullanan paydaşlar arasında eşit olarak paylaştırılır.Şufa hakkı taksim edilmemiş taşınmazlarda kullanılabilir. Yani bir diğer ifade ile paylı mülkiyete konu taşınmazda bir sözleşme ile ya da fiilen taşınmazın hangi bölümünün hangi paydaş tarafından kullanılacağı belirlenmişse, bu kısmı satan kişi yönünden şufa hakkı kullanımı söz konusu olmaz. Bu anlamda şufa davası ancak sözleşmeyle ya da fiilen taksim edilmemiş paylı taşınmazlar için açılabilir.

Şufa (Önalım) Hakkı Nasıl ve Hangi Sürede Kullanılır?

Şufa hakkı dava yolu ile kullanılabilir. Bu hakkın kullanımında, paylı mülkiyete konu taşınmazdaki paydaşlardan birinin payını alan alıcıya karşı şufa davası açılır. Bu dava payını satan paydaşa karşı açılamaz. Yine eğer paydaş payını, diğer bir paydaşa satmışsa bu durumda da şufa hakkı kullanılamaz.

Yani özetle şufa hakkı ancak ve ancak taşınmazda pay sahibi olmayan üçüncü kişilere karşı kullanılabilir.   Paylı mülkiyete konu taşınmazda paydaşlardan birinin payını alan kişi ya da satıcı, Türk Medeni Kanunu 733/3 maddesi uyarınca payın satışını diğer paydaşlara noter aracılığıyla bildirmek zorundadır. Bu bildirimin noter aracılığı ile yapılması yasal bir zorunluluktur. Bildirim yapılmamışsa alıcı, paydaşların şufa davası muhatabı olabilir. 

Şufa davası, satışın noter aracılığı ile bildiriminden başlayarak 3 ay içerisinde açılmalıdır. Şufa hakkı sahibi olan paydaşlara satışın bildirilmediği durumlarda dahil her hâlükârda satış tarihinden itibaren iki yıl içinde şufa davasının açılması gerekir. Bu üç aylık ve iki yıllık süreler hak düşürücü süredir ve bu süreler geçtikten sonra şufa davası açılması mümkün olmaz. Şufa davasında görevli ve yetkili mahkeme ise taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesidir.

Sözleşmeden Doğan Şufa Hakkı Nedir?

Medeni Kanun 732. Maddede düzenlenen yasal önalım hakkı dışında, ayrıca aynı kanunun 735. Maddesinde ise sözleşmeden doğan şufa hakkı düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre bir taşınmaz yönünden tapu kütüğüne şerh verilen bir sözleşme ile herhangi bir kişiye şufa yani önalım hakkı tanınabilir. 

Bu durumda söz konusu taşınmazın satımı durumunda, şufa hakkı sahibi sözleşmede belirtilen sürede ve koşullarla şufa yani önalım hakkını kullanabilir.  Sözleşmeden doğan şufa hakkında, tapuya şerh verildiği tarihten itibaren 10 yıl geçmesiyle düşer.

Şufa Hakkından Feragat Nasıl Olur?

Bir özel hukuk ilişkisi olan şufa hakkından, hak sahibi feragat edebilir. Ancak bu feragatin resmi şekilde olması ve tapu kütüğüne şerh verilmesi zorunludur. Oldukça teknik bir konu olan şufa hakkı kullanımında bir avukat tarafından sunulan hukuki destekten yararlanmanın kullanıcılar açısından menfaatlerine olabileceğini de belirtmek gerekir.

0
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış
0
vir_sl_
Virüslü

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Giriş Yap

OKU Haber Dergi ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!