Kamu görev ve hizmetlerinde görevlendirilecekler için yapılması düşünülen güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırmalarına dair kanun teklifi görüşmeleri, Türkiye Büyük Millet Meclisi İçişleri Komisyonunda gerçekleştirilerek kabul edildi. İşte, detaylar!
Değerlendirme Komisyonu Kurulacak
Ülke gündeminde yer alan ve daha önce Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen kısımlarında yeniden düzenlendiği bu kanun teklifine dair, Meclis İçişleri komisyon görüşmeleri tamamlandı. İlk defa ya da yeniden kamu görev ve hizmetine atanacak kişilere dair yapılacak arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması hükümlerini yeniden düzenleyen “ Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanun” teklifi, yapılan görüşmeler sonucunda TBMM İçişleri Komisyonunda yapılan görüşmeler neticesi kabul edildi.
Kanun teklifinde, arşiv araştırması ve güvenlik soruşturmalarının nasıl yapılacağı yanında elde edilecek verilerin kullanımına dair temel ilkeler ile kimler hakkında yapılacağı, yine araştırmaya konu belge ve bilgilerin neler olduğu, elde edilen bilgilerin nasıl kullanılacağı, bu soruşturma ve araştırmaların hangi merciler tarafından yapılacağı, değerlendirme komisyonları, verilerin güvenliği ile birlikte verilerin saklanması ve silinmesi süreleri tekrar düzenleniyor. Kanun teklifine göre oluşturulacak Değerlendirme Komisyonu, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neticesi elde edilecek kişisel verileri, göreve atanmaya ilişkin olarak değerlendirerek karar verecek.
Kimler Hakkında Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yapılacak?
Düzenlemeye göre arşiv araştırması, statü ya da çalıştırma şekline bakılmaksızın ilk defa veya yeniden memuriyete ya da kamu görevine atanacak kişiler hakkında yapılacak.Kanun teklifine göre, güvenlik soruşturması ile arşiv araştırması birlikte yapılacak kişiler ise;Üst Kademede yer alan kamu yöneticileri,Milli Savunma Bakanlığı ile Genelkurmay Başkanlığı, Emniyet, Jandarma, Sahil güvenlik veya İstihbarat teşkilatları kapsamında görevlendirilecek kamu personeli,Ceza infaz kurumları ile tutukevlerinde çalıştırılacak personel,Özel kanunlarına göre güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına girecek görevliler,Kurumlarda ya da kuruluşlarda, yetkili bulunmayan kişilerin bilgi sahibi olmaları durumunda devlet güvenliğini, ulusal varlığını ve bütünlüğünü, iç ya da dış menfaatleri zarara uğratabilecek veya tehlikeye düşürebilecek bilgiler ve belgelerin yer aldığı gizlilik dereceli birimlerde görev alacaklar,Milli güvenlik yönünden stratejik açıdan önemi bulunan birim, tesis, hizmet veya projelerde statüsüne ya da çalıştırılma usulüne bakılmaksızın istihdamı yapılacaklar,
Olarak sıralanıyor.
Güvenlik Soruşturması İle Arşiv Araştırmalarının Kapsamı Ne Olacak?
Komisyondan geçen teklif ile hem arşiv araştırmasının hem de güvenlik soruşturması kapsamında değerlendirilecek ve bakılacak konular da tekrar düzenleniyor.
Yapılacak Arşiv Araştırması, göreve alınacak kişinin;
Adli sicil kaydını,
Kolluk güçleri tarafından halen aranıp aranmadığını,Hakkında herhangi bir kısıtlama ya da tahdit bulunup bulunmadığını,Hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı olup olmadığını, Hakkında devam eden ya da sonuçlanmış soruşturma ya da kovuşturma kapsamında bulunan olguları, kamu görevinden çıkarılma veya kesinleşmiş memuriyetten uzaklaştırma cezası olup olmadığının,
Mevcut bulunan kayıtlar üzerinden tespiti ile yapılacak.
Güvenlik Soruşturmasında ise yukarıda sayılan arşiv araştırması konularına ilave olarak;
Göreve alınacak kişinin, görev için gereken niteliklerle alakalı gerek kolluk güçleri ve gerekse istihbarat birimlerindeki olgusal verilerinin,Yabancı devletlerin kurumları ve yabancılarla ilişki ve ilişiğinin,Terör örgütleri ya da suç işleme amacı ile kurulan örgütlerle birlik, irtibat ya da iltisakı bulunup bulunmadığınınMevcut kayıtlar yanında denetime elverişli olan diğer yöntemler ile yerinden araştırılması suretiyle tespit edilecek.
Ayrıca güvenlik soruşturması kapsamına, görevin gerektirdiği niteliklere etkisi açısından, hakkında soruşturma yapılanın eşi ile birinci derecedeki kan ve sıhri hısımları da dahil edilerek araştırma genişletilebilecek.
Elde Edilen Kişisel Verilerin Silinmesi
Arşiv araştırması ve Güvenlik soruşturması Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ile Emniyet Genel Müdürlüğü ve Mülki İdare Amirlikleri tarafından gerçekleştirilecek. Elde edilen veriler ise kamu görevine ya da memuriyete uygunluğun değerlendirilmesini yapacak olan ve ilgili kuruluş ve kurum bünyesinde oluşturulan Değerlendirme Komisyonuna gönderilecek.
Arşiv araştırması ve güvenlik soruşturması esnasında elde edilen kişisel verilerse, işlenme amacının ortadan kalkması durumunda ve her halükarda iki yılın sonunda Değerlendirme Komisyonları tarafından silinecek.
Bu şekilde ayrıntıları açıklanan söz konusu “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kanun” teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi İçişleri Komisyonunda kabul edildi ve önümüzdeki günlerde ise Meclis Genel Kurulu önüne gelecek.
