Uyuşturucu madde ticareti suçu, toplumsal yaşam ve ülkelerin geleceği açısından oldukça büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu nedenle uyuşturucu ticareti, birçok devlet tarafından mücadele edilen önemli suç tipleri arasında yer alıyor. Ülkemizde, özellikle genç nüfusları tehdit eden bu suçla mücadele açısından aralıksız çalışmalarına devam ediyor. Peki, Türk Ceza Kanunu kapsamında Uyuşturucu Madde Ticareti suçu nedir? Hangi eylemlerle işlenebilir? Cezası ne kadardır?
Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti Suçu | Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu Nedir?
Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 188. Maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Bu suçun oluşabilmesi için uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ruhsatsız ya da ruhsata aykırı olarak imali, ihracı veya ithali ile ülke içinde satma, satışa arz etme, başkalarına verme, sevk etme, nakletme, depolama ya da ticari amaçla satın alma, kabul etme ve bulundurma seçimlik eylemlerinden en az birinin işlenmesi gerekir.
1 – TCK 188/1 Maddesi Kapsamında Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal, İhraç ve İthali Suçu Nedir?
Türk Ceza Kanunu 188. Maddesinin 1. Fıkrasında yer alan düzenlemede aynen şu hüküm havidir:
“Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç eden kişi, yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve ikibin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır”
· Uyuşturucu madde imal etme,
· Uyuşturucu madde İthal etme,
· Uyuşturucu madde ihraç etme eylemlerinden birinin işlenmesi
ile oluşabilen ve ceza olarak da en ağır yaptırıma bağlanan suç tipidir. Uyuşturucu ya da uyarıcı maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal edilmesi ya da yurt dışından ülke içine sokulması veya yurt içinde bulunan uyuşturucu maddelerin başka bir ülkeye çıkarılması seçimlik eylemlerinden birinin işlenmesi ile bu suç oluşur. Bu suç için kanunen belirlenen yaptırım yirmi yıldan otuz yıla kadar hapis ve ikibin günden yirmibin güne kadar adli para cezasıdır.
2 – TCK 188/3 Maddesi Kapsamında Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde Ticareti Suçu Nedir?
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu 18. Maddesinin 3. Fıkrasında ise genel anlamda uyuşturucu madde ticareti suçu düzenlenmiştir. Bu madde hükmüne göre;
“Uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satan, satışa arz eden, başkalarına veren, sevk eden, nakleden, depolayan, satın alan, kabul eden, bulunduran kişi, on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmibin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır. Ancak, uyuşturucu veya uyarıcı madde verilen veya satılan kişinin çocuk olması hâlinde, veren veya satan kişiye verilecek hapis cezası on beş yıldan az olamaz”
Şeklinde düzenleme yapılmıştır. TCK 188/3 maddesi kapsamında yer alan seçimlik hareketlerin yani satma, satışa arz etme, başkalarına verme, sevk etme, nakletme, depolama, satın alma, kabul etme, bulundurma eylemlerinin ticari amaçla ya da temin etme maksadıyla işlenmesi gerekir. Bu suç için kanunen belirlenen yaptırım ise on yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden yirmibin güne kadar adli para cezasıdır.
Uyuşturucu Madde Kullanma Suçu ile Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu Arasındaki Ayrımlar Nedir?
Uyuşturucu madde ticareti suçuyla, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçunun birbirine karıştırılmaması gerekir. Bu suçlar arasındaki ayrımda en önemli ölçüt ele geçirilen uyuşturucu ya da uyarıcı maddenin miktarıdır. Kişisel kullanım miktarı olarak kabul edilebilecek düzeyde uyuşturucu madde ele geçirilmesi, kullanmak için uyuşturucu madde bulundurma suçuna işaret eder.
Ancak yıllık kullanım miktarı üzerinde uyuşturucu madde ele geçmesi durumunda, uyuşturucu maddeyi kullanma amacı dışında yani uyuşturucu madde ticareti amacıyla bulundurulduğu kabul edilir. Yine bu iki suç arasındaki ayrım noktasında, ele geçen uyuşturucu maddenin başkasına satımı, devri, tedarik edilmesi gibi bir eylem olup olmaması da önemlidir. Bu tür satım, devir ve tedarik etme eylemleri uyuşturucu madde ticareti suçunun göstergesidir.
Ayrıca uyuşturucu maddenin nerede ve nasıl saklandığı da önemli bir ayrım ölçütüdür. Örneğin uyuşturucu maddelerin çok sayıda ve özenle hazırlanmış küçük paketçikler halinde bulundurulması, uyuşturucu maddelerin ele geçirildiği yerde veya yakınında hassas terazi ve paketleme malzemelerinin yakalanması, uyuşturucu madde ticareti suçuna önemli bir emaredir.
Uyuşturucu Madde Ticareti Suçunda Ceza Artırım Nedenleri Nelerdir?
TCK 188 madde 4. fıkrası a bendi uyarınca, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin türünün eroin, kokain, morfin, sentetik kannabinoid ve türevleri veya bazmorfın olması, halinde verilecek ceza yarı oranında artırılır. TCK 188/4-b bendi uyarınca da uyuşturucu madde satma, satışa arz etme, başkalarına verme, sevk etme, nakletme, depolama, satın alma, kabul etme, bulundurma eylemlerinin; okul, yurt, hastane, kışla veya ibadethane gibi tedavi, eğitim, askerî ve sosyal amaçla toplu bulunulan bina ve tesisler ile bunların varsa çevre duvarı, tel örgü veya benzeri engel veya işaretlerle belirlenen sınırlarına iki yüz metreden yakın mesafe içindeki umumi veya umuma açık yerlerde işlenmesi, hâlinde verilecek ceza yarı oranında artırılır.
TCK 188 madde 5. fıkrası da, uyuşturucu madde ticareti suçlarının, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır hükmünü içerir.
Yine TCK 188 madde 8. Fıkrası uyarınca; Bu maddede tanımlanan suçların tabip, diş tabibi, eczacı, kimyager, veteriner, sağlık memuru, laborant, ebe, hemşire, diş teknisyeni, hastabakıcı, sağlık hizmeti veren, kimyacılıkla veya ecza ticareti ile iştigal eden kişi tarafından işlenmesi halinde, verilecek ceza yarı oranında artırılır.
