Tıpta orucun faydaları yadsınmıyor. Farklı toplumlarda, ülkelerde de uygulanan oruç, aralıklı açlık ve otofoji insanların sağlıklarını korumasında ve geri kazanmasında oldukça etkili. Peki, tıpta orucun faydaları nelerdir? Oruç tutmanın insanlara ne gibi faydaları vardır? Orucun faydaları bilimsel olarak kanıtlandı mı?
Tıpta Orucun Faydaları Nelerdir ?
Ramazan orucu, otofoji ve aralıklı oruçtan daha kapsamlı olmasıyla biliniyor. İmsaktan iftara kadar aç kalınmasını öngören Ramazan orucu için Hz. Muhammed bir hadisinde ‘’Oruç tut, sıhhat bul’’ demiştir. Bu, bilimsel açıdan da böyledir. Yani ramazan ayında tutulan oruç, metabolizmada olumlu değişikliklerin yaşanmasını sağlamakta, bir yıl boyunca kaybedilen sağlığın geri kazanılmasında etkisini göstermektedir. Tıpta orucun faydaları bilimsel olarak kanıtlanmış ve tüm dünyada kabul görmüştür. Bu nedenle de Ramazan orucuna oldukça benzer şekilde otofoji ya da aralıklı oruç uygulanmaktadır.
Orucun Vücuda Faydaları
Tıpta orucun faydaları sayesinde bozulan sağlığın geri kazanılması imkanı bulunduğu gibi çeşitli hastalıklara yol açan risk faktörlerinin de önüne geçilebilmektedir. Genel olarak orucun faydaları maddeler halinde şunlardır:
Kan şekeri düzeyinde düşmeİnsülin düzeyinde düşmeİnsülin direncinde azalmaMetabolizmanın yağ yakma moduna girmesiKandaki yağların enerji olarak kullanılmasıKaraciğerdeki yağların enerji olarak kullanılmasıKötü Kolesterol LDL seviyesinde düşmeKan trigliserit seviyesinde düşmeKaraciğer yağlanmasında azalmaEnflamasyonun baskılanmasıGençlik hormonu olan somatotropin salgılanmasıBağışıklık sistemi güçlenmesi14 saat ve üstü açlık durumunda otofaji başlangıcıSağlıklı kilo verme
Oruç Tutmanın İnsanlara Ne Gibi Faydaları Vardır ?
Ramazan orucu tutmak dini bir görevdir ancak insan sağlığı açısından oldukça sağlıklı olduğu için ramazan ayının dışında da tavsiye edilmektedir. Çünkü tıpta orucun faydaları ve sağlıksal kazanımları oldukça fazladır.
Başta karaciğer yağlanmasını azaltmak olmak üzere kan şekerinde, insülin seviyesinde ve insülin direnci seviyesinde düşmenin yaşanması, tıpta orucun faydaları arasındadır. Ayrıca oruç, gün boyunca kişilerin alkol ve sigara almasına engel olduğu için artı bir yarar sağlamaktadır. Ancak sahurdan iftar vaktine kadar olan sürede kazanılan sağlığın iftar ve sonrasında kaybedilmemesi gerekmektedir.
Orucun Faydaları Bilimsel Olarak Nelerdir ?
Ramazan orucunun su, hurma veya zeytin ile açılması geleneksel bir hale gelmiştir. Ancak bu geleneğin de insan sağlığının geri kazanılması açısından tıbbi yararları bulunmaktadır. Orucun faydaları bilimsel olarak şu şekilde özetlenebilmektedir:
Orucu su ile açmak; gün içinde kaybedilen suyu yerine koyar ev koyulaşan kanı sulandırır, aşırı yemek yemenin önüne geçerOrucun hurma ile açılması; vücudun şeker ihtiyacını karşılarOrucu zeytin ile açmak; vücudun tuz ihtiyacını karşılar
Şeker Hastaları için Orucun Zararları
Tıpta orucun faydaları, yapılan pek çok araştırma ve yazılan pek çok bilimsel makale ile ortaya konmuştur ancak bazı durumlarda oruç tutmak kişiler için sakıncalıdır. Örneğin; tip1 ve tip 2 diyabet hastaları için uzun süreli aç kalınması sağlıksal açıdan risk oluşturmaktadır.
Şeker hastalarının uzun süreli aç kalması durumunda ciddi şeker düşmeleri ve ciddi şeker yükselmeleri söz konusu olabilmektedir. Bazı zamanlar şeker hastalarının oruç tutması, komaya veya ölüme neden olabilmektedir. Bu sebeple tıbbi açıdan orucun zararları söz konusu olmaktadır ve bu kişilerin oruç tutmaması tavsiye edilmektedir.
Kalp Yetmezliği ve Ramazan Orucu
Kalp yetmezliği hastalığı olan insanların vücutlarındaki su ve tuz dengesi oldukça hayatidir. Dolayısı ile kalp yetmezliği hastası olan kişilerin ilaçlarının kullanım zamanlaması oldukça önemlidir. Bu nedenle de kalp yetmezliği hastalarının yalnızca sahurda ve iftarda ilaç kullanması yeterli gelmemekte, ilaçlarını saatinde alması gerektiğinden oruç tutması sakıncalıdır. Kısacası; tıpta orucun faydaları olsa da kalp yetmezliği hastalarında zarara yol açabilmektedir.
Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon) ve Ramazan Orucu
İlaç kullanarak yüksek tansiyonunu kontrol altında tutan hipertansiyon hastalarının, ilaçlarını sahurda ve iftarda düzenli alması koşuluyla Ramazan orucu tutmasında genellikle bir sakınca bulunmamaktadır. Fakat yüksek tansiyon hastalarının dikkat etmesi gereken çok önemli bir nokta vardır.
Yüksek tansiyon ilaçlarının içinde bir miktar idrar söktürücü madde bulunmaktadır. Hem oruç süresince vücudun susuz kalması hem de içilen ilaçların etkisiyle vücuttan idrarın söktürülmesi, kişilerde tansiyonun düşmesine yol açabilmektedir. Kısacası; yüksek tansiyon hastalarının tıpta orucun faydaları açısından kazanım sağlaması için öncelikle hekimlerine danışması tavsiye edilmektedir. Ayrıca tansiyon hastalarının oruç süresince günde birkaç defa tansiyonlarını ölçtürmesi, tansiyonun kontrol altında tutulması açısından gereklidir.
