Agnostik ne demek sorusuna kısa bir cevap vermek oldukça zordur. Zira kendi içerisinde dahi birden fazla filozof tarafından değişik şekillerde yorumlanabilmektedir. Temelinde Agnostisizm ‘bilinmezcilik’ anlamında gelir. Agnostik kişi ise bu görüşü savunan bu inanca sahip olan kişi anlamına gelir.
Derinlere inildiğinde bilinenin aksine Agnostik ne demek sorusu ayrıntılara gömülür. İşte, Agnostik ne demek ve Agnostisizm hakkında merak edilenler.
Agnostik Ne Demek Kısaca? Agnostisizm Nedir, Ne Anlama Gelir?
Agnostik ne demek sorusunun cevabını daha iyi özümseyebilmek için Agnostisizm hakkında bilgi sahibi olmak gerekiyor. Agnostisizm kelime anlamı olarak ‘bilgisi olmayan’ anlamına gelir. Kelime anlamından ziyade filozoflar tarafından ortaya çıkarılış ve yorumlanış şekli ile temelde üç farklı kola ayrıldığı görünmektedir.
Agnostik kelimesini ilk defa kullanan ve geçmişten günümüze Agnostik ne demek sorgulamasına neden olan kişi İngiliz bilimci Thomas Henry Huxley olmaktadır. Huxley bir cemiyet toplantısında bir şeyi bilmek ya da inanmanın mümkün olmadığını, tek bilinenin bilinmemezlik olduğunu savunmuştur. Kendisi dışında Yunan felsefesinde ilk defa Protagoras tanrının varlığına agnostik bakış açısıyla ele almıştır.
Agnostisizm Neyi Savunur?
Agnostisizm kabaca bir durumun (temelde Tanrının) net olarak maddesel olarak kanıtlanamayacağını fakat kanıtlanma olasılığının da var olduğunu savunur. Her iki durumda da bir bilinmezlik söz konusudur. Şuan için maddesel olarak Tanrıyı kanıtlamak her ne kadar mümkün olmasa da ileride kesin olarak kanıtlanmayacağı görüşü yoktur. Her iki olasılık da süreğen olduğu için şuan adına bilinmezlik kabul edilir.
İkinci bir yönüyle ele alındığında daha keskin sınırlarla görüşe sahip olanlar da mevcuttur. Bahsedilen bu ikinci tarafta Tanrı ya da doğaüstü bir metafiziksel varlığın bilimsel olarak hiçbir zaman kanıtlanamayacağı düşünülür. Son olarak da maddesel olarak var olmayan herhangi metafizik bir durumun kanıtlanamayacağını, kanıtlanamayan durum üzerinde boşa vakit harcamanın gereksiz olduğu düşünülür.
Agnostik Ne Demek?
Temelde Agnostik, Agnostisizm öğretisine inanan ve bunu savunan kişidir. Yalnız söz konusu felsefik bir düşünce olduğundan birçok filozof tarafından farklı yorumlar ortaya çıkar. Her bir yorum Agnostisizm yönünü değiştirecektir.
Tüm bunlar göz önüne alındığında Agnostik ne demek sorusunu cevaplamak da zordur. Bir kişinin Agnostik olduğunu yani Agnostik ne demek sorusuna cevap olarak Agnostisizm inancına bağlı olduğunu çıkarabilirsiniz. Ancak Agnostisizm türleri bulunduğundan bir kişiye Agnostik ne demek sorusunu sorduğunuzda değişik cevaplarla karşılaşmaya da hazır olmanız gerekir.
Agnostisizm Türleri Nelerdir?
Agnostik ne demek sorusunu daha iyi anlayabilmek adına Agnostisizm türlerine bakmak gerekiyor. Kendi içerisinde üç farklı kola ayrılan bu düşünce, özellikle Agnostisizm konusunda ayrıntılı araştırma yapan kişiler tarafından bilinmektedir. Şu şekilde bulunur:
1- Agnostik Ateizm
En çok karışan iki kavram bir araya gelerek aslında Agnostik düşüncenin alt bir bölümünü oluşturur. Agnostik ateizm düşüncesini savunan kişiler Tanrı’nın var olmadığını savunan ancak kesin olarak yokluğuna inanmayanlardır. O an için Tanrı yoktur diyebilir fakat gelecek için kesin bir yok oluştan bahsedilmez.
2- Agnostik Teizm
Teist kişiler Tanrının varlığından emindir. Agnostik teizm düşüncesini savunan kişiler de yüksek bir çoğunlukta Tanrı’nın varlığına inanır. Ancak Tanrı’nın varlığını maddesel olarak kanıtlamanın mümkün olmayacağı düşüncesi hakimdir. Hatta maddesel olarak bu kanıt onlara göre kesin olarak hiçbir zaman sunulamaz.
3- Zayıf Agnostisizm
Zayıf Agnostik ne demek diye soracak olursanız; Tanrı’nın varlığı da yokluğu da kesin olarak belli değildir. Kanıtlanabilir bir durum olmadığından bilinmezcilik çok yaygın olarak baş gösterir. Maddesel anlamda kesin bir kanıt sunulana kadar konu hakkında yorum yapmak mümkün değildir.
Agnostisizm Sembolü Nasıldır?
Her inançta olduğu gibi Agnostisizm de kendi içerisinde özel bir sembole sahiptir. Üç halkanın iç içe geçmesiyle oluşan bu sembole ‘atomic whirl’ olarak adlandırma da yapılır. Temelde atom görüntüsüne de çok benzemektedir.
Agnostik ve Ateist Farkı Nedir?
Ateizm nedir, Agnostik ne demek sorularına yanıt bulduğunuzda bu ikisi arasındaki ayrımı daha net görebilirsiniz. Ateizm; tanrıtanımazlıktır, Agnostisizm ise bilinmezcilik anlamında gelir. Ateistler net bir şekilde Tanrı’nın var olmadığını, evrenin doğa olaylarına bağlı olarak oluştuğunu ve evrim teorisine inanırlar.
Agnostik bireyler ise Tanrı’nın var olup olmadığı konusunda net bir konuşmanın mümkün olmadığını savunur. Onlara göre Tanrı var olabilir de yok olabilir de. Yani Tanrı’nın var olup olmaması kendileri için çok bir şey değiştirmez. Maddesel olarak şuan kanıtlamak mümkün olmasa da ileride kanıtlanmayacağı garantisi yoktur. Bu yüzden Agnostikler Ateistler gibi keskin yargılarda bulunmaz.
Agnostik Deizm Farkı Nedir? Deist Ne Demek?
Deist ve Agnostik yine birbirine karıştırılması muhtemel kavramlardır. Halbuki ayrımları kesin olarak bellidir. Deist kişiler Tanrı’nın varlığını akıl ve gözlem yoluyla kanıtlamanın mümkün olduğunu bu yüzden de Tanrı vardır diyen kişilerdir.
Agnostik kişiler daha önce de belirtildiği üzere kesin olarak Tanrı vardır demedikleri gibi kesin olarak Tanrı yoktur da demez. Kendi içerisinde bulunan Agnostik Teizm ise kanıtlanmaya ihtiyaç duymaksızın Tanrı’nın var olduğunu savunur. Agnostik Teizm’de Tanrı kanıtlanamaz hem de hiçbir zaman ama mutlak suretle vardır.
Agnostik Ünlüler Kimler?
Günümüzde Agnostik olan ünlülerin sayısı oldukça fazladır. Hatta sırf bu ünlülerden duyarak ‘agnostik ne demek’ araştırması da artış gösterebilmektedir. Agnostik olduğu bilinen ünlüler şu şekildedir:
- Elon Musk,
- Bill Gates,
- Sir David Attenborough
- Monica Belluci
- Neil Patrick Harris
- Arthur Conan Doyle
- Neil deGrasse Tyson
- Salvador Dali
- Carl Sagan
- Rafael Nadal
- Uma Thurman
- Alexander Graham Bell
- Franz Kafka
- Konfüçyüs
- Albert Camus
- Charlie Chaplin
- Lale Mansur
- Diamond Tema gibi isimler yer alıyor.
