Erişkinlerde DEHB nedir? Çocuklarda görülen DEHB yani Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu aynı zamanda yetişkin bireylerde de görülebilen bir rahatsızlıktır. Bu yazımızda erişkilerde DEHB nedir ve belirtileri nedir? Erişkin DEHB bulunan bireylerin karşılaştıkları zorluklar nelerdir? Tanı nasıl konulur? Tedavi nasıl yapılır gibi soruların yanıtlarını sizler için bir araya getirdik…
Erişkinlerde DEHB Nedir?
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu yetişkinlerde de karşılaşılan bir durumdur. Görülme sıklığı istatistiki olarak % 4 – 5 dolaylarında tahmin edilse de, erişkinlerde tanı konulan ya da tedavi alan sayısı oldukça azdır.
Herhangi bir şey ya da konu üzerinde dikkat toparlayamama veyahut bir plan doğrultusunda hareket edememe gibi belirtiler ile buna bağlı özgüven eksikliği ve yetersiz hissetme tarzı duygular oluşmasına neden olan rahatsızlığa “erişkin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu” adı verilir. Erişkinlerde DEHB nedir, kısmında da belirttiğimiz gibi, bu durum nöropsikiyatrik bir bozukluk çeşididir. Bu hastalık genel olarak çocukluk çağında başlayan ve kişinin tüm yaşamını etkileyen bir hastalıktır.
DEHB olan yetişkinlerin, genellikle çocukluklarında da Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu belirtileri vardır. Bu nedenle DEHB olan erişkinlerin bazıları çocukluklarında tanı ve de tedavi almış olabilirler, bazıları ise ancak daha ileriki yaşlarda bu tanıyı alırlar. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu kadınlarda ve erkeklerde hemen hemen aynı sıklıkta görülür.
Erişkin DEHB Neden Olur?
Erişkin DEHB nedir kısmında, hastalığın nedenleri arasında en sık genetik yani kalıtsal yolla kişiye geçme durumu görülmektedir. Bir başka ifade ile annede, babada veya diğer aile büyüklerinde karşılaşılan DEHB, doğacak çocuklarda da görülebilir.
Yine gebelik esnasında alkol ve sigara kullanımı ile bu dönemde geçirilebilecek enfeksiyonlarda DEHB oluşumuna neden olabilir. Ayrıca erken veya zor doğumda DEHB sebepleri arasındadır.
Çevresel etkiler (örneğin kurşun ya da kurşun içeren malzemeler) ve kimyasal zehir ihtiva eden maddelere maruz kalmak da DEHB oluşumu nedenleri arasında sayılır. Yine alınan beyin hasarları (beyne darbeler) neticesinde de DEHB oluştuğu gözlemlenmiştir.
Erişkinlerde DEHB Nedir Belirtileri Nelerdir?
Erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olan kişilerde görülen belirtiler ise şu şekilde sayılabilir;
- Bu bireyler normal hayatlarında dahi detaylara dikkat edebilmekte zorlanır ve bu nedenle hata yaparlar,
- Bir konuya ya da işe odaklanmakta yani konsantre olmakta sıkıntı ve zorluk yaşarlar,
- Verilen görevleri sürdürmede ve görevi ya da yönergeleri takip etmede güçlük çekerler ve başarısızlığa uğrarlar,
- Özel yaşantılarında ve iş hayatlarında organizasyon yapmakta zorlanırlar,
- Bilgileri hatırlamakta ya da eşyalarının yerlerini hatırlamakta zorlanırlar ve çoğu kere kaybederler,
- Rutinlerinde olan işlerini dahi aksatırlar ya da unuturlar.
Erişkin DEHB’te Yaşanılan Başlıca Zorluklar Hangileridir?
Peki, erişkinlerde DEHB nedir ve ne gibi zorluklara sebebiyet verir? Erişkin DEHB olan kişilerin yaşadıkları başlıca zorluklar ise;
- Sürekli olarak sıkıntı duyma ya da rahatlayamama,
- Devamlı unutkanlık, geç kalma ya da erteleme,
- Dikkat sürdürememe ve dinleyememe,
- Öfkeyi kontrol edememe,
- Hayal kırıklıklarını tolere edememe,
- İlişki ve evlilikte sorunlar yaşama,
- Dikkatsiz araç sürme ve trafik kazaları yaşama,
- Duygu durumlarında dalgalanma,
- Düşük özsaygı, depresyon, anksiyete olarak sayılabilir.
Erişkin DEHB Tedavisi Nasıldır?
Erişkin Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) tedavisinde öncelikle ilaç kullanımı (medikal tedavi) olmak üzere psikoterapi uygulanması, hastanın ailesinin ve çevresinin bilgilendirilmesi, diğer DEHB olan kişiler ile bir araya getirerek sosyal destek sağlanması gibi yöntemler başvurulabilen tedavi ve yardım yollarıdır.
Uzman eşliğinde bu tedaviler ve destekler, hastada tespit edilen belirtilere göre uygulanır ve de olumlu sonuç vermesi beklenir. Olumlu sonucun alınabilme süresi ise hastadan hastaya farklılık gösterir.
