Ünlü matematikçi Cahit Arf kimdir? 10 Türk Lirası Banknotlarının arkasında portresi bulunan Cahit Arf kimdir merak ediliyor. Bilim dünyasına yaptığı katkıları, çalışmaları ve teoremleri ile 20. Yüzyılın en büyük bilim insanları arasında yer alan Cahit Arf kimdir? İşte, tüm merak edilen yönleri ile ünlü Türk matematikçisi ve bilim insanı Cahit Arf’ın hayatı ve buluşları, çalışmaları, kariyeri ve ödülleri…
Cahit Arf Kimdir?
11 Ekim 1910 yılında Selanik’te doğan Cahit Arf, ilköğrenimi esnasında matematik öğretmeninin yönlendirmesi ile matematik ile ilgilenmeye başlamış ve daha sonra bu konudaki yeteneği ile dikkat çekmiştir. Lise eğitimi için Paris’te bulunan St. Louis Lisesine giden Cahit Arf, üç yıl eğitim veren bu liseyi iki yılda bitirerek Türkiye’ye dönmüştür.
Üniversite eğitimi için sınavla, Avrupa’ya gönderilecek aday öğrenciler arasına seçilen Arf, bu sınavı kazanarak çok sayıda bilim insanını yetiştiren Fransa’da ki Ecole Normale Superieure’de yüksek öğrenimini 1932 yılında tamamlamıştır.
Daha sonra ülkeye geri dönen Arf, bir müddet Galatasaray Lisesi bünyesinde matematik dersleri vermiş ve doçent adayı olarak Türkiye’nin önde gelen üniversiteleri arasında yer alan İstanbul Üniversitesi Matematik kürsüsüne dahil olmuştur. 1937 yılında ise doktora çalışmalarını tamamlamak üzere Almanya Göttingen Üniversitesi Matematik Bölümüne girmiştir. Bu üniversite bünyesindeki doktora çalışması ile dünya çapında bir üne kavuşmuştur.
Cahit Arf, doktora çalışmasında büyük matematikçilerin dahi oldukça zorlandığı bir konuda çalışmış ve Alman Matematikçi Helmut Hasse ile birlikte “Hasse – Arf” kuramını geliştirmiştir. Yine Almanya’da ki çalışmaları esnasında, dünya bilim literatürüne Arf İnvaryantı (Arf Değişmezleri) ismiyle geçen teoremine imza atmıştır. Ünlü bilim insanı Cahit Arf 1938 yılı sonunda Türkiye’ye dönmüştür.
Cahit Arf’in Hayatı ve Türkiye Kariyeri
1943 yılında çok genç yaşta İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinde profesör unvanı alan Cahit Arf kimdir, kariyerindeki başarılar nelerdir mera ediliyor. Arf, 1955 yılında ise yine İstanbul Üniversitesi bünyesinde ordinaryüs profesör olmuştur. 1962 yılına kadar bu üniversitede çalışan Arf, 1963 yılında Robert Koleji’nde matematik dersleri vermiştir.
Cahit Arf TÜBİTAK İlişkisi
1960 yılında Çekmece Nükleer Araştırma Merkezini kurma görevini alan Arf, daha sonra Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun (TÜBİTAK) kuruluşunda ve gelişmesinde büyük çaba harcamıştır. Cahit Arf, 1964 yılında TÜBİTAK’ın ilk Bilim Kurulu başkanı olarak görev yapmıştır.
Cahit Arf ve Amerika Yılları
Daha sonra gittiği Amerika Birleşik Devletleri’nde önce Princeton’da Institute for Advanced Study bünyesinde araştırma ve incelemelerde bulunan Cahit Arf, Berkeley Kaliforniya Üniversitesi’nde de konuk öğretim üyeliği görevini sürdürmüştür.
Cahit Arf, Amerika Birleşik Devletleri’n de yaptığı çalışmalarının ardından, 1967 yılında Türkiye’ye geri dönmüştür. Sadece Türkiye’de değil dünyada da başarıları nedeniyle Cahit Arf kimdir merak edilmiştir.
Cahit Arf ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi
Cahit Arf kimdir, ODTÜ’deki çalışmaları nelerdir de merak konusu. Ünlü matematikçi ve biim insanı Arf, Amerika Birleşik Devletlerinden döndükten sonra Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) çalışmaya başlamıştır. Gebze’de bulunan Marmara Araştırma Merkezi’nin kuruluşunda görev alan Cahit Arf, 1980 yılında ODTÜ bünyesindeki görevinden emekliye ayrıldıktan sonra TÜBİTAK’a bağlı Gebze Araştırma Merkezi’nde çalışmıştır. 1983 ile 1989 yılları arasında, Türk Matematik Derneği’nin başkanlığını yürüten Cahit Arf, tüm Türk matematikçilerine ve böylece Türk matematiğine doğrudan veya dolaylı esin kaynağı olmuştur.
Cahit Arf’ın Matematiğe Katkıları
Büyük Türk Matematikçisi Cahit Arf, 1948 yılında İnönü Ödülüne layık görülmüş, 1974 yılında TÜBİTAK Bilim Ödülünü kazanmıştır. Kendisi, 1980 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi ile Karadeniz Teknik Üniversitesi Onur Doktorası layık görülmüş, 1981 yılında da kendisine ODTÜ Onur Doktorası verilmiştir. Cahit Arf’in onuruna 1990 yılında Sayılar Teorisi üzerine uluslararası bir sempozyum düzenlenmiştir.
Arf değişmezi ve Arf halkaları gibi bilimsel literatürde kendi adıyla anılan çalışmalarının yanı sıra Cahit Arf, “Hasse-Arf Teoremi” olarak isimlendirilen teoremi de matematik bilimine kazandırmıştır.
2009 yılından beri 10 Türk Lirasının arka yüzünde resmi bulunan Cahit Arf’ın adına ve anısına, her yıl ODTÜ Matematik Bölümü’nde bir de konferans düzenlenmektedir.
26 Aralık 1997 yılında 87 yaşında hayatını kaybeden Cahit Arf, Türk bilim dünyası içinde eşsiz bir yere sahip olmuş ve yine matematik bilimine kazandırdıkları ile dünyanın en saygın bilim insanları arasında yerini almıştır.
