Aday memur, asalet tasdik, kadrolu görev gibi tabirler halk arasında duyulan ancak mahiyetleri tam olarak bilinemeyen kavramlardır. Bu yazımızda; aday memurların, asil memurluğa geçiş sürecini kapsayan “Asalet tasdik” aşamasına ilişkin merak edilenleri sizler için bir araya getirdik…
Aday Memur Nedir?
Aday memur, devlet kadrosunda bulunan bir memurluk pozisyonuna ilk defa atanacaklara yönelik olarak uygulanan merkezi sınavı başarı ile geçen, temel ve hazırlayıcı eğitim ile staja tabi tutulmak amacıyla bir kurum ya da kuruluşa atanan kişidir. Yani bir başka ifade ile devlet kadrosunda göreve ilk olarak başlayanlar, önce aday memur statüsündedirler.
Asalet Tasdik Ne Demektir?
Bu adaylık süreci içerisinde kişi, temel ve hazırlık eğitimlerinde başarılı olur, memurluk ile bağdaşmayan hal ve hareketlerde bulunmaz, devamsızlık yapmaz ve disiplin cezası almaz ise asil memur olarak atanır. Bu işleme asalet tasdik denir. Asalet tasdik olmayan aday memurun 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 56 ve 57. Maddeleri uyarınca kurumu ile ilişiği kesilir.
Aday Memurluğa Kabul Edilme
Aday memurluğa kabul Devlet Memurları Kanunu 54. Maddesinde düzenlenmiştir. Madde düzenlemesinde;
“Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve 47 nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar.
Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz”
Hükümlerine yer verilmiştir. Bu düzenleme uyarınca aday memurluk süresinin alt ve üst sınırları belirlenmiş olup, adaylık süresi her kurumca özel yasalarına ya da atama yönetmeliklerine göre belirlenir. Ancak bu adaylık süresi bir yıldan az olamayacağı gibi iki yıldan da fazla olamaz.
Asalet Tasdik İşlemi Yapılmayan Haller
Yine Devlet Memurları Kanunu 56. ve 57. Maddelerinde asalet tasdiki yapılmayacak haller, “Adaylık devresi içinde göreve son verme” ve “Adaylık süresi sonunda başarısızlık” başlıkları altında düzenlenmiştir.
Bu kapsamda, Devlet Memurları Kanunu 56. Maddesinde adaylık süresi içinde göreve son vermeye dair hükümler belirlenmiştir;
- Temel eğitim, hazırlayıcı eğitim ya da staj dönemlerinden herhangi birisinde başarısız olan aday memurların,
- Hal ve hareketlerinde “memuriyet ile bağdaşmayacak durum” tespit edilen aday memurların,
- Göreve devamsızlıkları tespit edilen aday memurların,
Disiplin amirlerince yapılacak teklifi ve de atamaya yetkili amirin onayı ile kurumları ile ilişikleri kesilir.
Devlet Memurları Kanunu 57. Maddesinde ise diğer bir ilişik kesme durumu düzenlenmiştir. Buna göre;
- Adaylık süresi içerisinde aylıktan kesme,
- Ya da kademe ilerlemesinin durdurulması
Cezalarından birini alan aday memurların, kurumları ile ilişikleri kesilir. Ancak memurlar ve aday memurlar için öngörülen diğer ceza çeşitleri olan uyarı ya da kınama cezası alanların, bu durumları asalet tasdiklerine engel olmaz.
Asalet Tasdik Nasıl Sorgulanır?
Asalet tasdik, çalışılan kurumun ilgili birimlerinden ya da e-devlet uygulamasından veya www.turkiye.gov.tr adresi üzerinden ilgililerce sorgulanabilir.
Asaleti Tasdik Edilmeyen Aday Memur Ne Yapabilir?
Asalet tasdik edilmeyen aday memurlar, bu durumun kendilerine tebliğ tarihinden başlayarak 60 günlük dava süreci içerisinde idare mahkemesine “yürütmenin durdurulması istemi de içeren iptal davası” açabilirler.
Unutulmamalıdır ki bu dava açma süresi hak düşürücü bir süredir ve geçirilmemesi gerekir.
Temel ve hazırlayıcı eğitimleri başarı ile bitiren, memuriyet ile bağdaşmayan hal ve hareketi bulunmayan, devamsızlığı olmayan, aylıktan kesme ya da kademe ilerleme cezası almayan aday memurların, asaletlerinin tasdiki gerekir.
Bu durumda idarenin ayrıca bir takdir yetkisi bulunmaz. Bu sayılan durumlar olmaksızın asaleti tasdik edilmeyen aday memurların, belirtilen süre içerisinde iptal davası açmak suretiyle hak aramaları menfaatlerine olacaktır.
İlginizi Çekebilir: Kabin Memuru Nedir? Kabin Memuru Nasıl Olunur? Kabin Memurlarının Görevleri Nelerdir?
