Aile konutu ve aile konutu şerhi hukuk sistemimizde yer alan ve mülkiyet hakkına sahip olmayan eşi, diğer eşin izinsiz ve habersiz tasarruflarından koruyan oldukça önemli bir hukuki müessesedir. Peki, aile konutunun bir diğer boyutunu oluşturan “Aile Konutunun sağ kalan eşe özgülenmesi” nedir ve nasıl uygulanır?
Aile Konutu Nedir?
Resmi olarak evli olan eşlerin yani ailenin birlikte yaşamlarını sürdükleri konut, aile konutu olarak kabul edilir. Bir evin aile konutu olarak kabulü için, söz konusu evin eşler tarafından fiilen kullanımı gerekir. Bu kapsamda aile konutu yalnızca tek bir konut olabilir. Yani sürekli olarak oturulmayan ve de ikincil bir özelliğe sahip yazlık ev, bağ ev, çiftlik evi, dağ evi ya da bahçe evi gibi konutların aile konutu olarak kabulü mümkün değildir.
Aile Konutu Şerhi Nedir?
Aile konutu şerhi ise eşlerin birlikte ikamet ettikleri, bu anlamda aile konutu niteliğine sahip taşınmaz üzerine konulan bir şerhtir ve bu şerhle mülkiyet hakkı bulunan eş, sahibi olduğu konut üzerinde tek başına tasarrufta bulunamaz. Yani taşınmazın sahibi olan eş, söz konusu ev ile ilgili tasarruflarında diğer eşin izin ya da rızasını almak zorundadır.
Aile Konutunun Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi Ne Demektir?
Aile Konutunun sağ kalan eşe özgülenmesi ise, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu 652. Madde de düzenlenmiştir. Madde düzenlemesinde;
“Eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir.
Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir”
Hükümlerine yer verilmiştir. Bu kanuni düzenlemeden de açıkça anlaşılacağı üzere eşlerden birinin ölümü durumunda sağ kalan eş, ölen eşinin mirası kapsamında aile konutunun ve ev eşyalarının kendisine özgülenmesini talep edebilir.
Eğer sağ kalan eşin miras payı aile konutunun değerini karşılamaya yetmiyorsa artan kısmı ödeyerek mülkiyet hakkını elde edebileceği gibi eğer bakiye değeri ödeyebilecek maddi gücü bulunmuyorsa aile konutu üzerinde intifa ya da oturma hakkını talep edebilir.
“Aile Konutunun Sağ Kalan Eşe Özgülenmesi Davası” Hangi Mahkemede Görülür?
6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu düzenlemesine göre aile konutunun ve de ev eşyasının sağ kalan eşe özgülenmesi talebinde ve davasında görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesidir. Yine aynı kanun uyarınca bu davalarda yetkili mahkeme ise miras bırakan eşin son yerleşim yeri Sulh Hukuk Mahkemesi olacaktır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR: Aile Hukukundan Kaynaklanan Yükümlülüğün İhlali Suçu Nedir, Cezası Ne Kadardır?
