Asgari ücretten daha az maaş verilir mi? Yeni belirlenen asgari ücret, kamuoyunda konuşulmaya devam ediliyor. Son yapılan yüzde 50.54 oranındaki zam ile 2022 yılında uygulanacak asgari ücret, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından 4253 lira olarak belirlendi. Peki, asgari ücretten daha az maaş verilir mi? Asgari ücretten daha az maaş alıyorum ne yapmalıyım? Böyle bir durumla karşılaşan işçinin hakları nelerdir?
Ücret ya da Maaş Ne Demektir? Asgari Ücretten Daha Az Maaş Verilir mi?
Asgari ücretten daha az maaş verilir mi? Öncelikle ücret ya da maaşın ne olduğuna yasal düzenlemeler kapsamında bakalım.
Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) “95 No’lu Ücretlerin Korunması Sözleşmesi” madde 1 düzenlemesine göre;
“Ücret, yapılan ya da yapılacak bir iş veya görülen ya da görülecek olan bir hizmet için yazılı veyahut sözlü bir iş sözleşmesi gereğince, bir işveren tarafından bir işçiye, her ne nam altında ve hangi hesaplama şekli ile olursa olsun ödenmesi gerekli olan ve nakden değerlendirilmesi kabil olup karşılıklı anlaşma veya ulusal mevzuatla tespit edilen bedel veya kazançlardır”
Asgari ücretten daha az maaş verilir mi ? Bu sözleşme ülkemiz tarafından da onaylanmıştır ve söz konusu düzenleme iç hukukumuz açısından da bağlayıcıdır. Yine Anayasamızın 55. Maddesinde de;
“Ücret emeğin karşılığıdır. Devlet, çalışanların yaptıkları işe uygun adaletli bir ücret elde etmeleri ve diğer sosyal yardımlardan yararlanmaları için gerekli tedbirleri alır.
Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları ile ülkenin ekonomik durumu da göz önünde bulundurulur”
Hükümlerine yer verilmiştir. Asgari ücretten daha az maaş verilir mi ? Ayrıca 4857 sayılı İş Kanunu 32. Maddesinde ise ücret;
“Genel anlamda ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutardır” şeklinde tanımlanmıştır.
Ücret / Maaş Nasıl Belirlenir?
Ücret ya da bir diğer ifade ile maaş, iş sözleşmesinin tarafları arasında asgari ücretten düşük olmaması kaydıyla serbestçe belirlenebilir. Yani bir diğer ifade ile ücret için bir üst sınır yoktur ancak asgari ücretten daha düşük bir ücretin ise belirlenemeyeceği açıktır.
Asgari ücret ise, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirlenen ve bir ülkede işçilere ödenmesi gereken en düşük ücreti belirleyen, bir sınır ücrettir.
Asgari Ücretten Daha Az Maaş Verilir mi?
Asgari ücretten daha az maaş verilir mi? Bu açıklamalardan da açıkça anlaşılacağı üzere asgari ücretten daha düşük bir ücret ya da maaş işçiye verilemez. İş sözleşmelerine ya da toplu iş sözleşmelerine buna aykırı şekilde bir hüküm konulamaz, böyle bir hüküm konulsa dahi hükümsüz hale gelir ve geçerli olmaz.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 401. Madde düzenlemesinde de;
“İşveren, işçiye sözleşmede veya toplu iş sözleşmesinde belirlenen; sözleşmede hüküm bulunmayan hallerde ise, asgari ücretten az olmamak üzere emsal ücreti ödemekle yükümlüdür”
Hükmü ile yasal olarak da asgari ücretten daha az ücret ödenmesinin önüne geçilmiştir.
Asgari Ücretten Daha Düşük Ücret Ödenmesi Durumunda Yapılabilecekler Nelerdir?
Asgari ücretten daha az maaş verilir mi? İşçiye belirlenen asgari ücretin daha altında bir ücret ya da maaş ödenmesi durumunda, İşverene 4857 sayılı İş Kanunu 102. Maddesi uyarınca her işçi yönünden ayrı ayrı olmak üzere idari para cezası verilir.
Asgari ücretten daha az maaş verilir mi? Ayrıca, asgari ücretin altında maaş ödemesi alan işçi, bu nedenle iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir ve bu fesih sonucunda diğer koşullarını taşıyorsa kıdem tazminatına hak kazanır. Yine, her durumda çalıştığı süre için, kendisine ödenen maaş ya da ücret ile belirlenen asgari ücret arasındaki ücret farkını da alma hakkına sahiptir. Son olarak belirtelim ki, bir işçiye en az (alt sınır)asgari ücret oranında bir ücret yani maaş ödenmesi, hem kanuni bir zorunluluk hem de işçinin emeğinin karşılığı olan bir yükümlülüktür. Asgari geçim indirimi nedir bilgi almak için tıklayınız.
