Edimin İfasına Fesat Karıştırma

Edimin ifasına fesat karıştırma suçu, kamu kurum ve kuruluşları tarafından açılan bir ihalenin sonuçlanması sonrasında ihaleyi kazanan kişi veya kurumların sözleşme imzalandıktan sonra edimin ifası sürecinde edimi hiç ifa etmemesi veya gereğine uygun şekilde ifa etmemesi ile oluşur.

Bu tür suçlar Asliye Ceza Mahkemelerinde görülerek TCK 236 madde gereği cezalandırılır. Mahkemenin bu yönde karar vermesi halinde suçu işlediği sabit görülen gerçek veya tüzel kişilerin hak edişleri ve mal varlıklarına el konulması da söz konusu olabilmektedir.

Edimin ifasına fesat karıştırma suçu vasıf ve niteliği açısından ihaleye fesat karıştırma suçundan ayrılır. İhaleye fesat karıştırma ihale başlangıcından sonuçlanana kadar geçen sürede oluşurken, edimin ifasına fesat karıştırma kamu ile ihaleyi uhdesine alan kişi veya kurumun sözleşme anlaşmasından sonraki dönemde başlar.

Öyle ki bu tür suçlarda ihale sürecinde hiçbir hukuka aykırılık olmamasına rağmen konun koyucu edimin ifası sürecinde de belli kurallara göre davranılmasını zorunlu kılar. Bu sebebe bağlı olarak kamu hukukunu korumak adına kanun koyucu edimin ifasına fesat karıştırma suçunun unsurları oluştuğuna hükmettiğinde suça uygun cezalar vererek kamu hukukunu koruma altına alır.

Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suç Unsurları

Kamu ihalelerinin sona erip sözleşme sonrasındaki süreçte ortaya çıkan edimin ifasına fesat karıştırma suçu ihaleyi alan kişi veya kurum tarafından işlenebildiği gibi, edimi kabul eden kamu görevlileri tarafından da işlenebilmektedir. TCK 236 maddede topluma karşı işlenen suçlar kapsamında incelenen ve cezalandırılan edimin ifasına fesat karıştırma suçu,

• İhalede bahsi geçen hizmetlerin veya malın sözleşmede evsafı belirtilenden farklı olması, uygun olmayan malın teslimi veya kamu görevlisince uygun olmayan malı kabul etmesi,
• İhaleye çıkılan ve miktarı-evsafı konusunda anlaşma sağlanan malın eksik teslim edilmesi ve malın eksik olduğunun bilinmesine rağmen teslim alınması.
• İhalede belirtilen edimin sözleşme süresi içerisinde ifa edilmemesi veya edilmemesine rağmen edilmiş gibi kabul edilmesi,
• Yapım işleri ile ilgili olarak yapılan ihalelerde istenilen yapının veya yapıda kullanılan malzemenin şartnamede belirtilen şartlara uygun olmaması veya uygunmuş gibi kabul edilmesi,
• Hizmet alımlarında vasfı belirtilen hizmetin sözleşmede belirtilen şartların gerektirdiği gibi verilmemesi veya yanlış veriliyor olmasına rağmen doğru kabul edilmesi,

Edimin ifasına fesat karıştırma unsurları arasında yer almaktadır. Edimin ifasına fesat karıştırma suçunu işlediği sabit görülen kişi ve kurumlar dışında, fesat karıştırma sonucunda menfaat elde eden görevliler de ilgili kanunun hükümleri gereğince cezaya çarptırılır.

Edimin İfasına Fesat Karıştırma Suçunun Cezası

Edimin ifasına fesat karıştırma suçuna verilecek olan cezalar TCK 236-1 maddesiyle düzenlenmiş olup, suçun işleniş şekli, suçun vasfı ve mahiyetine göre farklı şekillerde cezalandırılmaktadır.

Kamu kurum ve kamu kurumu niteliği taşıyan meslek kuruluşları ile bunlara bağlı olarak kurulmuş ve faaliyet gösteren şirketler, dernekler, vakıflar veya kooperatifler tarafından açılan ihalelerde edimin ifasına fesat karıştıran kişi veya kurumlar 3 yıl ila 7 yıl arasında hapis cezası ile cezalandırılır.

Hükmü veren karar merciinin kararına göre bu kişi veya kurumlara TCK 53. maddede belirtilen güvenlik tedbirleri de uygulanabilir. Türk Ceza Kanunu (TCK) suçla ilgili maddelerde veya bu suça yönelik özel kanunlarda suça ilişkin ağırlaştırıcı bir sebep öngörmediği gibi, nitelikli bir indirim hali de öngörmemiştir.

Ancak hükmü veren hakim, işlendiği somut bir şekilde belirlenen ancak işleniş biçimi ve suçun vasıf ve mahiyetine binaen, TCK 61-5 hükümleri çerçevesinde indirim gerektiren sebepler dolayısıyla cezada indirim uygulama yoluna gidebilir.