İzinsiz ses ve görüntü kaydı delil niteliği taşıyor mu? Gelişen teknoloji sayesinde bir başkasına ait ses ve görüntü kaydını alabilmek günümüzde artık çok kolay bir şekilde yapılabiliyor. Peki, bu şekilde alınan kayıtlar suç teşkil eder mi?
Delil olması için yapılan ses ve görüntü kayıtları mahkemelerde delil olarak kullanılabilir mi? İşte merak edilen yönleriyle “İzinsiz ses ve görüntü kaydı” meselesi…
İzinsiz Ses ve Görüntü Kaydı Hukuki Niteliği Nedir?
İzinsiz ses ve görüntü kaydı hukuki niteliği vatandaşlar tarafından oldukça merak ediliyor. Kendi çabaları ile gizli çekim yapılarak elde edilen delillerin hukuki niteliği çok merak edilen konular arasında yer alıyor.
Bir ses, görüntü ya da video kaydının, hukuk davalarında ya da ceza davalarında delil olarak kabul edilebilmesinin en önemli şartı, bu kayıtların yani delillerin hukuka uygun bir şekilde elde edilmeleridir.
1- İzinsiz Ses ve Görüntü Kaydı Delil Olarak Kullanılabilir mi?
İzinsiz ses ve görüntü kaydı ile hukuka uygun olarak elde edilmeyen, özellikle planlı ve sistematik şekilde delil olması için gizlice ve habersizce alınan kayıtlar ise hem ceza yargılamalarında hem de özel hukuk uyuşmazlıklarında ( alacak davası, boşanma davası ve benzeri) hukuka uygun elde edilmemeleri nedeniyle delil olarak kabul edilemezler.
Bu konuda ki yasal düzenlemelere bakılacak olursa, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu 189/2 maddesinde; “Hukuka aykırı olarak elde edilmiş olan deliller, mahkeme tarafından bir vakıanın ispatında dikkate alınamaz” hükmüne yer verilmiştir.
A- İzinsiz Ses ve Görüntü Kaydı Kanuna Aykırı Elde Edilmişse Ne Olur?
Yine 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu 206/2-a maddesinde; “(2) Ortaya konulması istenilen bir delil aşağıda yazılı hâllerde reddolunur:
a) Delil, kanuna aykırı olarak elde edilmişse…. “ düzenlemesi yapılmıştır.
Bu yasal düzenlemeler ile hukuka aykırı olarak elde edilen kayıtların delil niteliği olamayacağı açık bir şekilde hüküm altına alınmıştır.
Yine bu noktada önemle belirtmek gerekir ki; hukuka aykırı bir şekilde gizlice elde edilen ses, görüntü ve video kaydı alınması aynı zamanda bu kayıtları alan kişi ya da kişiler açısından suç teşkil edebilir. Bu tür kayıtların hukuka aykırı olarak elde edilmesi, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” başlıklı dokuzuncu bölümünde düzenlenen suçlardan birine sebebiyet verebilir.
2- Hukuka Uygun Olarak Kabul Edilen Ses ve Görüntü Kayıtları
Belirli koşulların bir arada gerçekleştiği durumlarda alınan ses, görüntü ya da video kayıtları hukuka uygun olarak alınmış kabul edilir ve bu şekilde delil ve ispat amacı ile kullanılabilir.
Bu noktada Yargıtay kabulü ve uygulamasına göre, ses ya da görüntü kaydı yapan kişinin kendisine ya da yakınlarına karşı işlenmekte olan bir suç (tehdit, hakaret, cinsel saldırı, cinsel taciz, iftira, şantaj gibi) ya da haksız saldırı söz konusu ise kişi bu suçu ispatlamak ve saldırıyı belgelemek için alacağı kayıtlar hukuka uygun delil olarak kabul edilir.
Kendisine ya da yakınına karşı bir suç ya da haksız saldırı yokken yapılan kayıtlar ise hukuka aykırı delil niteliğindedir.
3- Planlı ve Önceden Hesaplanan Deliller Hukuka Aykırı Sayılacak
Yine ses ya da görüntü kaydı yapan kişi veya yakınlarına yönelik işlenen suç ya da haksız saldırının ani gelişen bir olay şeklinde gerçekleşmiş olması gerekir. Böyle bir olayda alınan kayıtlar hukuka uygun kabul edilirken, delil oluşturma amacıyla planlı ve önceden hesaplanmış, sistematik şekilde alınan kayıtlar ise hukuka aykırı olacaktır.
Kendisine ya da yakınlarına yönelen suç ya da haksız saldırı eylemlerini başka türlü ispat etmenin mümkün olmadığı durumlarda, alınan ses ve görüntü kayıtları hukuka uygun elde edilmiş delil niteliğinde kabul edilirler.
Bu noktada önemli olan bir başka husus ise, ses, görüntü ya da video kaydını gerçekleştiren kişinin bu kayıtları, kanıtların kaybolmasını engellemek ve yetkili kurum ve makamlara sunmak amacıyla alması gerekliliğidir. Bu kayıtları belirtilen durumlarda dahi yetkisiz üçüncü kişiler ile paylaşmak amacıyla alan kişilerin eylemleri hukuka uygun kabul edilemez.
4- Boşanma ve Tazminat Davaları İçin Delillerin Kaybolmasını Sağlamak Amacı ile Delil Kabul Edilebilir
Uygulamada boşanma, tazminat, iş ve alacak davası gibi özel hukuk davalarında, kişinin kendisinin ya da bir yakınının iddiasını ispat etmek amacı ile ve başka türlü ispat imkanı da yoksa kanıtların kaybolmasını önleme amacıyla gerçekleştirilen kayıtlar delil olarak kabul edilir.
Yine özellikle değinmek gerekir ki, özel dedektiflik büroları tarafından sistematik, önceden hesaplanmış ve planlı bir şekilde ve özel hayatı da ihlal edecek şekilde ses ve görüntü kaydı yapılması hem suç oluşumuna sebebiyet verecektir hem de bu kayıtlar hukuka aykırı elde edildiği için hukuk ve ceza davalarında delil olarak kullanılamayacaktır. Son yayınlanan 4. Yargı Paketi ile gelişen değişikliklere de mutlaka bakmalısınız…
5- Bonus! İzinsiz Ses ve Görüntü Kaydı Delil Olur mu?
İzinsiz ses ve görüntü kaydı alınma suçu hangi durumlarda gerçekleşir merak ediyorsanız, sizin için getirdiğimiz bu paylaşımı izlemenizi öneriyoruz…
