Asliye Ticaret Mahkemesi Nedir? Ticaret Mahkemesinin Görevleri Nelerdir?

Türk hukuk sistemi içerisinde uzmanlaÅŸma adına kurulan ihtisas mahkemeleri (örneÄŸin; Asliye Ticaret Mahkemesi) ile özel niteliÄŸe sahip uyuÅŸmazlıkların çok daha hızlı ve isabetli bir ÅŸekilde çözümlenmesi amaçlanmıştır. Bu yazımızda ihtisas mahkemeleri (özel mahkemeler) arasında yer alan Asliye Ticaret Mahkemesi’nin niteliÄŸine ve görevlerine iliÅŸkin merak edilenleri sizler için bir araya getirdik…

Asliye Ticaret Mahkemesi Ne Demektir?

Asliye Ticaret Mahkemesi niteliği, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 5/1 ile düzenlenmiştir. Madde içeriğinde;

“Aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan ÅŸeyin deÄŸerine veya tutarına bakılmaksızın asliye ticaret mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekiÅŸmesiz yargı iÅŸlerine bakmakla görevlidir”

Hükümlerine yer verilerek, Ticaret Mahkemesinin genel niteliği ve görev alanının çerçevesi çizilmiştir.

Ülkemiz hukuk sisteminde, hukuk alanında genel görevli mahkemeler Asliye Hukuk Mahkemesi ile Sulh Hukuk Mahkemesidir. Bu iki mahkeme dışında kalan diğer tüm hukuk mahkemeleri (İş Mahkemesi, Aile Mahkemesi, Tüketici Mahkemesi, Ticaret Mahkemesi gibi) belirli bir alana özgü davalara bakmak üzere kurulmuş özel mahkemelerdir. Asliye Ticaret de bu anlamda özel mahkeme statüsüne sahiptir.

Asliye Ticaret Mahkemesinin Görevleri Nelerdir?

Türk Ticaret Kanunu ile özel mahkemeler arasında yer alan Asliye Ticaretin görevinin genel çerçevesi belirlenmiştir. Buna göre;

• Her iki tarafında ticari iÅŸletmesi ile ilgili hususlardan kaynaklı davalar ‘ticari dava’ olarak nitelendirildiÄŸinden, bu davalara bakmakla görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesidir.
• Yine her iki tarafın ticari iÅŸletmeleri ile ilgili çekiÅŸmesiz yargı iÅŸi niteliÄŸine sahip ticari davalarda Asliye Ticaret Mahkemesinde görülür.
• Ayrıca taraflarının tacir olup olmadığına bakılmadan, Türk Ticaret Kanununda ticari dava ile çekiÅŸmesiz yargı iÅŸi olarak kabul edilen davalarda Asliye Ticaret Mahkemesinin görev alanına girer.

Bu şekilde genel çerçevesi belirlenen Asliye Ticaret Mahkemesinin görev alanında kalan bazı başlıca dava türleri ise şu şekilde sayılabilir;

• Ticari iÅŸlerden kaynaklı her tür alacak davası,
• Ticari iÅŸlerden kaynaklı her tür tazminat davası,
• Sigorta hukuku kapsamındaki davalar,
• Ä°flas davası ve iflasın ertelenmesi davası,
• Ä°halenin feshi ve ipoteÄŸin fekki davası,
• Rekabet yasağına dair davalar,
• Çek iptal davası,
• Bankalara, finansal kurumlara, kredi kuruluÅŸlarına ve ödünç para verme iÅŸlerine dair davalar,
• Ä°ÅŸletmenin devri, birleÅŸmesi ya da ÅŸekil deÄŸiÅŸtirmesi nedeni ile açılacak ticari davalar,
• Kredi mektubu ile kredi emrini düzenleyen hükümlere göre açılacak davalar,
• Ticari vekiller, ticari temsilciler ve tacir yardımcıları ile alakalı hükümlere göre açılacak davalar.

Asliye Ticaret Mahkemesi Kararlarına Karşı İstinaf ve Temyiz

Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilen kararlara karşı Bölge Adliye Mahkemesine karşı istinaf yoluna baÅŸvurulabilir. Ancak Ticaret Mahkemesi tarafından verilen ve deÄŸeri 8000 TL’yi aÅŸmayan kararlar kesin niteliktedir ve istinaf yoluna baÅŸvurulamaz. Bu nedenle istinaf yoluna gidebilmek için malvarlığı davasının deÄŸer ve miktarının 2022 yılı için 8000 TL’yi aÅŸması gerekir. Ä°stinaf yoluna baÅŸvuru süresi, kararın tebliÄŸ ya da tefhiminden itibaren iki haftadır.

Ä°stinaf incelemesi sonucunda Ä°stinaf Mahkemesi (Bölge Adliye Mahkemesi) kararlarına karşı ise temyiz yoluna baÅŸvurulabilir. Ancak temyiz içinde Bölge Adliye Mahkemesi kararında yer alan deÄŸer ve miktarın 2022 yılı için 107.090 TL’yi aÅŸması gerekir. Bu deÄŸeri aÅŸmayan Ä°stinaf mahkemesi (Bölge Adliye Mahkemesi) kararları ise kesindir ve bu kararlara iliÅŸkin temyiz yoluna baÅŸvurulamaz.