Adil bir şekilde işleyen adalet düzeni ve yapılacak yargılamalar, ülkemizde herkesin arzuladığı hususların başında gelir. Bu yazımızda 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu kapsamında “Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs” suçunun unsurlarını ve bu suçun ne olduğunu inceleyeceğiz.
Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçu Nedir?
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun, dördüncü kısım ikinci bölümünde “Adliyeye Karşı Suçlar” başlığı altında 288. maddede düzenlenen Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs suçu nedir? Bu suçun unsurları nelerdir? İşte tüm merak edilen yönleri ile “Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs” suçu…
Öncelikle bu konuda, kanun metninde yapılan tanımlamaya bakalım. Türk Ceza Kanunu’nda ki tanımlama ise şu şekildedir;
“5237 sayılı TCK Md. 288 – Görülmekte olan bir davada veya yapılmakta olan bir soruşturmada, hukuka aykırı bir karar vermesi veya bir işlem tesis etmesi ya da gerçeğe aykırı beyanda bulunması için, yargı görevi yapanı, bilirkişiyi veya tanığı hukuka aykırı olarak etkilemek amacıyla alenen sözlü veya yazılı beyanda bulunan kişi, elli günden az olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır”
Kanuni tanımlamadan da açıkça anlaşılacağı üzere, halen görülen bir dava ya da soruşturmada, hukuka aykırı şekilde karar vermesi ya da bir işlem yapması veya gerçeğe aykırı beyanda bulunması amacıyla bir kişinin,
Yargı görevi yapanı,Bilirkişiyi,Tanığı hukuka aykırı bir şekilde etkilemek için alenen sözlü ya da yazılı beyanda bulunması ile bu suç oluşur.
Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçunun Unsurları Nelerdir?
Adil Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçunun oluşabilmesi için, öncelikle yargı görevi yapanı veya bilirkişiyi ya da tanığı etkilemek amacı ile alenen sözlü ya da yazılı beyanda bulunulması gerekir.
Bu sözlü ya da yazılı beyanın, yargı görevi yapanın hukuka aykırı bir karar vermesi ya da bir işlem tesis etmesi için, tanığın ya da bilirkişinin gerçeğe aykırı beyan veya mütalaa vermesi amacıyla yapılması gerekir.
Bu suçun unsurları itibariyle oluşabilmesi için de, yapılacak sözlü ya da yazılı açıklamanın yargı görevi yapanı veya bilirkişiyi ya da tanığı etkilemeye elverişli olması da gereklidir.
Yine bu suçun oluşabilmesi için yapılacak açıklamanın aleni bir şekilde yapılması gereklidir. Aleniyet ise, sözlü ya da yazılı beyanın, belirsiz sayıda kişi tarafından algılanabilir olması anlamını taşır. Bu açıklamanın sözlü olması veya yazılı yapılması ya da basın – yayın yoluyla gerçekleştirilmesi açısından bir fark bulunmaz.
Bu suçun sabit olması halinde doğrudan doğruya adli para cezası verilebilir. Yine bu suç nedeniyle Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kararına da hükmedilebilir.
Adli Yargılamayı Etkilemeye Teşebbüs Suçuna Bakmakla Görevli Mahkeme
Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçunun soruşturulabilmesi için herhangi bir şikayet aranmaz, durumdan bir şekilde haberdar olan savcılık makamı tarafından resen soruşturulabilir. Bu suç için öngörülen olağan dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Bu dava zaman aşımı süresi içerisinde her zaman bu suç nedeniyle soruşturma başlatılabilir.
Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs suçu nedeni ile yapılacak yargılamalar da ise asliye ceza mahkemesi tarafından görülür.
